- สุวลี -

คุ้มครองพยาน

คดีตำรวจต้องมีการคุ้มครองพยาน
สถานภาพอย่างเรา คนชาวบ้าน ใช่ว่าจะไม่มี
หลายๆ ครั้งที่คนมาบอกเล่าเก้าสิบ มาแจกแจง มาอธิบาย มาบอก
จึงจำเป็นต้องมีน้ำใจให้ความปลอดภัยแก่แหล่งข่าว

คดีอุฉกรรจ์หลายคดี จำเลยรอดเพราะไม่มีพยาน เนื่องจากพยานกลัวความไม่ปลอดภัย ไม่เชื่อน้ำยา ราชการว่าจะปกปักรักษาชีวิตเขาได้

การคุ้มครองพยานจึงสำคัญทั้งทางโลกและทางธรรม !

มีหลายครั้งที่รับเรื่องรับรู้ แต่มิใช่ลากคนให้ข้อมูลไปเผชิญหน้ากับโจทก์ หรือบอกให้โจทก์รู้ตัว ว่าใครเป็นคนบอก

"ใครบอก?" คนนั้นไง คนนี้ไง ลักษณะเช่นนี้เขาเรียก "ปากสว่าง"

คนบางคนใจร้อน มักจะแก้ปัญหาด้วยการให้พยานไปเผชิญหน้ากับโจทก์ เหมือนปล่อยไปตามยถากรรม

"พูดเลยๆ ที่คุณบอกว่าเขานิสัยไม่ดี พูดเลยๆ"

จริงแหละ ข้อมูลมากครั้งที่คลาดเคลื่อน แต่มิใช่ต้องสร้างสงคราม โดยให้ทั้งสองฝ่ายเผชิญหน้ากัน

เพียงเพราะอารมณ์ร้อน
เพียงเพราะความสะใจ
เพียงเพราะจะดัดนิสัยพยาน !
หรือเพราะรู้เท่าไม่ถึงการณ์
"คุ้มครองพยาน" ผู้ดีต้องไม่เปิดเผยแหล่งข่าว มิฉะนั้นแล้วก็รังแต่จะวุ่นวาย
ชีวิตในสังคมมีโอกาสพลาดพลั้ง
มากมายก็เพราะ "ปาก"
"ปากเป็นเอก เลขเป็นโท" โบราณยังให้ความสำคัญปานฉะนี้
อยู่คนเดียวให้ระวังความคิด อยู่กับมิตรให้ระวังวาจา
จะพูดจะจา โปรดมีสติกลั่นกรอง
จะเล่าจะบอก โปรดระลึกถึง
หายนภัยของคนอื่น
พูดผิดอาจไม่มีโอกาสพูดใหม่
อาจจะเพราะพลั้งเผลอ อาจจะเพราะด้วยอารมณ์ ผิดแล้วอาจผิดเลย ชาตินี้หมดโอกาสแก้ไข !
อยู่ในสังคม ศีลข้อ ๔ ผิดกันบ่อย มิใช่แค่มุสา แต่หมายถึง ทุกคำที่หลุดออกจากปากต้องมีสติ
พูดน้อย โอกาสพลาดก็ย่อมน้อย พูดมากโอกาสผิดพลาดย่อมมาก

"คุ้มครองพยาน" เตือนตนเตือนจิต เราอาจทำร้ายเพื่อนผู้บอกเล่าโดยไม่เจตนา ก่อเกิดความบาดหมาง ตลอดกาลนาน

ตัวอย่างที่ดีเห็นชัด ต้องยกให้หนังสือพิมพ์ ที่มักจะป้องกันแหล่งข่าวอย่างแข็งขัน !

บางเรื่องฟังไว้เป็นข้อมูล เก็บไว้ เฉยๆ ก่อน
บางเรื่องฟังแล้วต้องรีบแก้ไข ก่อนถั่วจะสุกงาก็ไหม้
จะทำอะไรทำเถิด แต่ต้องระวังผู้บอกข่าว
คนเอาแต่ใจ คนเห็นแก่ตัว มักจะนำแหล่งข่าวออกมาชนกับเจ้าของเรื่อง
เพียงแก้ปัญหาเฉพาะหน้าของตัว !
สถานการณ์สร้างวีรบุรุษ
เมื่อเจ้าตัวรับข้อมูล เราจะเห็นวุฒิ-ภาวะจากการแสดงออก
คนบางคนเชื่อใจไม่ได้ก็มี
คนบางคนไม่มีความเป็นผู้ใหญ่เพียงพอ พยานจึงถูกขึงพืดมานักต่อนัก !
"คุ้มครองพยาน" อย่าเพียงอารมณ์เมามัน หรือเพียงสะใจ
อดทน อดกลั้น อย่าหลงดึงพยานมาเป็น "กันชน" หรือโล่ป้องกันตัว
มิฉะนั้นจะถูกคนเขาเย้ยไยไพ "ผู้ใหญ่ไก่เขี่ย !" เป็นผู้ใหญ่เสียเปล่า แต่ขาดความเฉลียว !