ธรรมะประทับใจ (๙๗)

เมื่อวันเสาร์ที่ ๑๓ มีนาคม ๒๕๔๗ ข้าพเจ้าแวะเข้าห้องน้ำที่ปั๊มเอสโซ่แห่งหนึ่ง ซึ่งอยู่ใกล้ธนาคาร เพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขานางเลิ้ง เห็นพนักงานกำลังทำความสะอาด บริเวณ ปั๊มน้ำมันทั้งหมด รวมทั้งอาคารส่วนที่เป็นห้องสุขาด้วย (ซึ่งมีอยู่ ๒ ห้อง) ได้ถามพนักงาน คนหนึ่งว่า เข้าห้องน้ำได้หรือไม่

"เชิญเลยครับ ผมกำลัง ทำความสะอาดอยู่ แต่ไม่เป็นไร" และบอกให้พนักงานอีกคนช่วยปิดน้ำ ที่พุ่งกระเด็นเข้าห้องน้ำ เพื่อไม่ให้ผู้เข้าถูกน้ำกระเซ็นเปียก

พอดีติดวารสารดอกหญ้า ไปด้วยเล่มหนึ่งจึงฝากส่งให้พนักงานชายคนหนึ่ง ซึ่งเขารีบขอบคุณ ส่วนข้าพเจ้า ออกมาพบพนักงานหญิงอีกคน ซึ่งเธอบอกว่าสนใจธรรมะ จึงบอกให้เธอไปรับ หนังสือธรรมะที่รถ

ขณะเดินอยู่นั้นได้สอบถามว่า "วันนี้ที่ปั๊ม จ้างพนักงานมาทำความสะอาดปั๊มทั้งหมดหรือ"

พนักงานหญิงตอบว่า "วันนี้ผู้จัดการลงมือทำความสะอาดด้วยตนเอง" พร้อมทั้งชี้ไปยังชายหนุ่ม สวมเสื้อลาย คนนั้นแหละผู้จัดการปั๊มนี้ ข้าพเจ้าเห็นใส่หน้ากากอนามัย เพื่อสร้างความปลอดภัย ขณะรักษาความสะอาด ท่าทางกำลังเอาจริงเอาจังกับการทำความสะอาด มองไปรอบๆ มีพนักงานประมาณ ๑๐ คนเห็นจะได้ ต่างกำลังง่วนอยู่กับการทำความสะอาด ไม่ว่าจะปีน เพื่อขัดถู ฝาผนังห้องน้ำ หรือกำลังขัดพื้น เช็ดถูปั๊ม อย่างเอาจริงเอาจัง แทบทุกซอกมุมก็ว่าได้

สังเกตว่าห้องสุขาที่เข้าไป คงเพิ่งทำความสะอาดเสร็จ สะอาดจริงๆอย่างกับโถส้วมใหม่ ทั้งๆที่ อาคารห้องสุขาค่อนข้างเก่า ขณะที่รถของพวกเราเคลื่อนออกจากปั๊ม ผู้จัดการปั๊มยังหันมาเอาใจใส่ แสดงการต้อนรับที่มาใช้บริการ โดยโค้งแสดงความขอบคุณ

โดยปกติห้องสุขาที่ผู้เขียนเคยเข้าในกรุงเทพฯ ซึ่งแต่ก่อนแทบจะไม่มีเลย ถึงมีก็สกปรกเอามากๆ บางแห่ง มีเพียงห้องสุขาก็ดีแล้ว กลอนประตูเสียหายก็ไม่ใส่ใจซ่อมแซม น้ำก็สกปรกไม่ได้เปลี่ยน ไม่ต้องพูดถึงองค์ประกอบภายในห้องส่งกลิ่นเหม็นอย่าบอกใคร แต่เพราะความจำเป็น หาที่เข้าไม่ได้ ก็ต้องแวะเข้าปั๊ม

ปัจจุบันทุกปั๊มจะมีห้องสุขา อำนวยความสะดวกแก่ผู้สัญจร ปั๊มน้ำมันอีกแห่งหากผู้เขียนจำไม่ผิด ก็ที่สระบุรี มีห้องสุขาทั้งชายหญิงหลายห้อง ตกแต่งด้วยต้นไม้ มีกระจกบานใหญ่ติดตั้งอยู่ภายใน ห้องสุขาทุกห้องสะอาดสะอ้าน ได้คุยกับพนักงานหญิงคนหนึ่ง เธอบอกว่า "เจ้าของปั๊ม ให้พนักงาน รักษาความสะอาดทุกระยะ โดยเฉพาะช่วงที่มีผู้สัญจรแวะมาเป็นคันรถ หลังจากที่คันรถนั้น กลับไปแล้ว ให้รีบเข้าไปสำรวจและทำความสะอาดทันที

เธอเล่าต่ออีกว่า "แม้เจ้าของปั๊มเองก็ลงมือกวาดรอบๆปั๊มให้สะอาดทุกเช้าอีกด้วย และบางครั้ง ก็เข้าไปตรวจ ความสะอาดในห้องสุขาด้วยตนเอง"

ตัวอย่างเช่นนี้ที่ผู้เขียนรู้สึกประทับใจ โดยเฉพาะห้องสุขาสาธารณะ ซึ่งเป็นความจำเป็นอย่างยิ่ง สำหรับผู้สัญจร วันๆหนึ่งมีผู้อาศัยใช้บรรเทาทุกข์มากมาย หากสกปรกย่อมเป็นบ่อเกิดแห่งโรค

ต้องขอชื่นชม โดยเฉพาะปั๊มน้ำมันที่หันมาเอาใจใส่สุขภาพอนามัยของประชาชน คำนึงและ ให้ความสำคัญกับการรักษาความสะอาดถึงขั้นผู้บริหาร หรือแม้กระทั่งเจ้าของปั๊ม ได้ลงมือนำพา พนักงานทุกแผนกปฏิบัติการด้วยตนเอง โดยไม่ต้องจ้างบริษัทรักษาความสะอาด มากระทำ เป็นบางครั้งบางคราว

หากช่วยกันดูแลรักษาความสะอาดแต่เนิ่นๆ ย่อมง่ายแก่การทำความสะอาด ไม่ปล่อยให้สกปรก มากๆแล้วค่อยทำความสะอาด ห้องสุขาที่บริการประชาชนผู้สัญจรควรสะอาดอยู่เสมอ เฉกเช่น ที่พุทธสถานของชาวอโศก พ่อท่านได้ขอความร่วมมือจากคนวัดทุกฐานะ ตลอดจนผู้ที่แวะเวียน หากทราบประเพณี ผู้มาพุทธสถานส่วนใหญ่จะช่วยกันทำความสะอาด อย่างน้อยทุกห้องน้ำ จะมีแปรงขัดส้วม ขอให้ทุกคนที่ใช้ห้องน้ำ ควรช่วยกันขัดคนละเล็กละน้อย หากทำได้เช่นนี้ก็จะ ไม่หมักหมม ทั้งกลิ่นและความสกปรก เป็นการแบ่งเบาผู้ที่จะต้องทำความสะอาดทั้งหมด

นักบวชชาวอโศกหลายรูปและญาติธรรมหลายคนติดนิสัยนี้ ไปที่ใดที่มีแปรงขัดในห้องสุขา ก็ได้นำ นิสัยนี้ไปปฏิบัติในที่นั้นๆด้วยเช่นกัน เพราะเป็นสถานที่รโหฐาน ไม่น่าเกลียดที่จะกระทำเช่นนั้น

สถานที่ใดที่เห็นความสำคัญในเรื่องนี้ เพื่อให้ประชาชนมีสุขอนามัยที่ดีขึ้น จะนำตัวอย่าง ที่เล่าแล้ว ข้างต้น ไปปฏิบัติ ก็นับว่าได้บุญไม่น้อยทีเดียว

- สิกขมาตุปราณี ธาตุหินฟ้า -
๑๔ มีนาคม ๒๕๔๗

-สารอโศก อันดับที่ ๒๗๐ เมษายน ๒๕๔๗ -