ทำอย่างไร ให้ใจเป็นสุข - อมรา อินโอชานนท์ สำนักพัฒนาสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต

คนเราทุกคนปรารถนาความสุข ถ้าความสุขเป็นวัตถุที่จับต้องได้ คนเราก็คงจะพยายาม กอบโกยเจ้าตัวความสุขเอาไว้ให้ได้มากที่สุด

ไม่แน่นะคะ อาจมีการแย่งชิงหรือคอร์รัปชั่นความสุขกันอย่างเอาเป็นเอาตายก็ได้

แต่เพราะความสุขเป็นนามธรรม เป็นเรื่องของจิตใจที่ใช่ว่าจะมีวางขายตามแผงลอย หรือตกหล่นตามท้องถนน ใครต้องการก็สามารถซื้อหาหรือหยิบฉวยเอาได้ง่ายๆ บางครั้งคนมั่งมีร่ำรวยล้นเหลือก็ยังเอาเงินตรามาซื้อความสุขไม่ได้ ดังนั้น ความสุขจึงเป็นสมบัติเฉพาะของคนบางคนที่รู้จักไขว่คว้า แสวงหาและสร้างสรรค์ความสุขให้กับตัวเอง

คนมีความสุขไม่จำเป็นต้องเป็นเศรษฐี
คนมีความสุขไม่จำเป็นต้องเป็นคนเก่งกล้าสามารถ
คนมีความสุขไม่จำเป็นต้องมีการศึกษาสูงๆ
แต่คุณสมบัติของคนที่มีความสุข คือคนที่รู้จักทำใจให้เป็นสุขนั่นเอง

หลายท่านคงอยากทราบแล้วสิคะว่า เราจะทำใจให้เป็นสุขได้อย่างไร และบางคนคงอยากถามว่า ถ้าต้องมีชีวิตแร้นแค้น อยู่ท่ามกลางสังคมที่สับสนวุ่นวาย ต้องเผชิญกับความสูญเสียผิดหวัง แล้วจะยังคงทำใจให้เป็นสุขอยู่ได้หรือ ไม่อย่างนั้นจะผลักดันความรู้สึกหดหู่ เซ็ง เบื่อหน่าย เศร้าหมอง ออกไปจากใจอย่างไรดี

ก็ลองอ่านกลวิธีสร้างความสุขใจต่อไปนี้ดูนะคะ เผื่อจะช่วยให้คุณมองเห็นช่องทาง จุดประกายความสุข ให้ชีวิตได้บ้าง

กลวิธีข้อแรก คือเริ่มต้นวันใหม่ด้วยจิตใจที่สดใส มีคนกล่าวว่า ถ้าใครตื่นนอนขึ้นมาด้วยความหงุดหงิด หรือมีเรื่องอะไรที่ทำให้อารมณ์เสียแต่เช้า ก็มักจะเจอเรื่องที่ทำให้อารมณ์บูดไปแทบตลอดทั้งวัน เพราะเมื่อ อารมณ์ของคุณ พลุ่งพล่านก็จะมีผลทำให้ความคิดอ่าน ไม่แจ่มใส คุณจะจมปลักอยู่กับ เรื่องที่ทำให้ คุณขุ่นมัว จนไม่มีสมาธิให้แก่สิ่งต่างๆ ที่คุณต้องทำในวันนั้น ซึ่งเป็นสาเหตุให้คุณทำอะไร ผิดพลาดได้ง่าย และเมื่อผิดพลาดขึ้นมา ก็ยิ่งทำให้คุณร้อนรน และหงุดหงิดใจ เพิ่มมากยิ่งขึ้น

ดังนั้น คุณต้องระวังอารมณ์ของคุณหลังจาก ตื่นนอนในแต่ละวัน พยายามทำใจให้สดชื่นแจ่มใสเข้าไว้ จะใช้เทคนิคบางอย่างเข้าช่วยก็ได้นะคะ เช่น บางคนอาจเปิดเพลงสนุกๆ ฟังในยามเช้า เพื่อทำให้รู้สึก กระปรี้กระเปร่าขึ้น บางคนอาจฮัมเพลงในระหว่างอาบน้ำ หรือขณะทำกิจวัตรประจำวัน หรือ จะใช้วิธี ยิ้มกับตัวเอง ในกระจกก็ไม่ว่ากัน บางคนอาจลุกขึ้นมาออกกำลังกาย ยืดเส้นยืดสายเสียหน่อย ออกไป สูดอากาศ บริสุทธิ์ยามเช้า ดูดอกไม้ ฟังเสียงนกร้อง

ให้เวลากับตัวเองสักนิดนะคะ เพื่อกระตุ้นจิตใจให้แจ่มใส แล้วก็อย่าลืมบอกตัวเองว่า วันนี้คุณรู้สึก สดชื่น และ มีความสุขเหลือเกิน

ข้อควรหลีกเลี่ยงคือ อย่าตื่นขึ้นมาพร้อมกับเสียงบ่นและหน้าตาที่บูดบึ้งนะคะ เพราะจะกลายเป็น การทำลายความสุข ทั้งของตัวคุณเอง และคนใกล้ตัว

กลวิธีข้อสอง มองให้เห็นสิ่งดีๆ ในเหตุการณ์ต่างๆ ที่ต้องเผชิญ เช่น ฝนตกเฉอะแฉะก็คิดเสียว่า ช่วยให้อากาศเย็นชุ่มฉ่ำดี แถมยังไม่ต้องเสียเวลารดน้ำต้นไม้ที่หน้าบ้านอีกด้วย ยืนเบียดกันบนรถเมล์ ก็ไม่ร้อนอบอ้าว รถติดนักก็บอกตัวเองว่าจะได้มีเวลาผ่อนคลายอารมณ์ ได้ฟังข่าวฟังเพลงได้นานขึ้น หรือมีเวลา จ้อกับลูกเมียได้มากขึ้น ถูกเจ้านายตำหนิก็ให้คิดเสียว่า ช่วยให้เรารู้ข้อบกพร่องของตัวเอง จะได้แก้ไขเสียใหม่ ถูกแฟนทิ้งก็ให้คิดว่าเป็นประสบการณ์ที่ทำให้ใจเราเข้มแข็งขึ้น เป็นบทเรียน ที่สามารถนำไปใช้ เพื่อถนอมความรัก ครั้งใหม่ในอนาคต

ถ้าคุณรู้จักมองว่า คุณได้อะไร แทนที่จะมานึกว่าคุณเสียอะไร ก็จะทำให้อารมณ์ของคุณสงบเยือกเย็น ใจของคุณก็ยังเป็นสุขอยู่ได้ ไม่กักขังความทุกข์ความร้อนรนเอาไว้ในใจ

กลวิธีข้อที่สาม รู้จักปลอบใจและให้กำลังใจตัวเองเมื่อเผชิญกับปัญหา ก็คือให้รู้จักคิดหาเหตุผล เพื่อให้ความทุกข์ลดลง และทำให้รู้สึกสบายใจขึ้นนั่นเอง รู้จักบอกตัวเองว่า "ไม่เป็นไร" "เรื่องเล็กน่า" "ช่างมันเถอะ" "แล้วมันก็ผ่านไป" "เดี๋ยวก็ดีเอง" "หลังฝนตกท้องฟ้าย่อมแจ่มใส"

ลองเอาคำพูดที่คุณเคยปลอบใจคนอื่นมาปลอบใจตัวเองบ้าง

กลวิธีข้อที่สี่ คลุกคลีกับคนหรือสิ่งที่ทำให้คุณมีอารมณ์ขัน แล้วสักวัน คุณจะซึมซับความมีอารมณ์ขัน เข้าไว้ในตัว อารมณ์ขันจะทำให้เรื่องใหญ่ กลายเป็นเรื่องเล็ก เรื่องเหลือทน ก็กลายเป็นเรื่องทนได้ และอารมณ์ขัน ยังกล่อมเกลาใจของคุณ ให้เป็นสุข กระตุ้นใจของคุณให้คึกคัก และมองโลก มีสีสันขึ้นด้วย

กลวิธีข้อที่ห้า ทำใจให้พอใจกับสิ่งที่คุณมีอยู่เป็นอยู่ คิดถึงคนที่ลำบากว่าเรา ทุกข์กว่าเรา ก็จะช่วยให้ ทำใจได้ง่ายขึ้นค่ะ ในความรู้สึกของคนเรานั้นมีขึ้นๆลงๆ บางครั้งก็ทุกข์ บางคราวก็สุข และบางเวลาก็เรื่อยๆ เฉยๆ ไม่ทุกข์ไม่สุข ซึ่งถ้ารู้สึกเฉยๆ เป็นเวลายาวนาน ก็อาจนำไปสู่ความรู้สึกเบื่อ และเซ็งได้ ดังนั้น ถ้าทุกข์แล้ว รู้จักคิด และปรับมุมมองเสียใหม่ เพื่อลดความทุกข์ หรือรู้จักใช้กลวิธีต่างๆ เพื่อสร้างความสุข ความสบายใจ ก็จะทำให้ชีวิตของคุณ รื่นรมย์ขึ้น และประสบกับความสุข มากกว่าความทุกข์

อยากให้คุณทดลองใช้ กลวิธีความสุขเหล่านี้ดู แล้วคุณจะรู้สึกว่า ความทุกข์เข้ามา กล้ำกลายชีวิต ของคุณน้อยลงค่ะ

(ดอกหญ้า อันดับที่ ๑๐๒ ก.ค.-ส.ค.๒๕๔๕)