- ฟอด เทพสุรินทร์ -

อัตรากำลังเจ้าหน้าที่ ที่ขึ้นปฏิบัติงานในเวลานอกราชการ ของโรงพยาบาล ๓๐ เตียง ห้องฉุกเฉินพยาบาล ๒ คน คนงานชาย ๑ คน ห้องคลอดพยาบาล ๑ คน คนงานหญิงอีก ๑ คน

ฉันขึ้นเวรบ่ายตอนใกล้จะสี่โมงเย็นอยู่ห้องคลอดแต่เดินไปดูห้องฉุกเฉินเพราะมองเห็นไทยมุงยืนออกันอยู่ หลายคน

ฉันมองเห็นชายวัยกลางคนนอนแน่นิ่งอยู่บนเตียง น้องพยาบาลบอกว่า เมื่อประมาณบ่ายสามโมงกว่า มีอุบัติเหตุ รถดูดส้วมแหกโค้ง เพราะคนขับเมาเหล้า คนงานที่นั่งอยู่บนหลังคารถกระเด็นลงมาคอหักตาย ตำรวจ จึงนำศพ มาไว้ที่โรงพยาบาล แต่ไม่มีญาติมารับศพคนขับรถได้หลบหนีไปหลังเกิดเหตุ พ่อบ้าน (ผู้บริหารงานทั่วไป) จึงให้คนงาน ที่ยังไม่กลับบ้าน ช่วยกันเอาเศษไม้อัด จากโรงซ่อมบำรุงมาทำโลง แล้วเอาศพ ไปฝากไว้ที่วัด เพื่อรอญาติมารับไป

สี่โมงครึ่ง ฉันสวมรองเท้า ผ้ายางกันเปื้อนหมวกคลุมผม ผ้าปิดจมูกพร้อมถุงมือ เตรียมทำคลอด มีน้อง พยาบาล ห้องฉุกเฉิน มาช่วยอีกคน สองจุดนี้จะทำงานช่วยกันเสมอ

เคสนี้เป็นท้องแรกเธอกรีดร้องด้วยความเจ็บปวด เธอพยายามเบ่งคลอดเพื่อจะได้พ้นอาการปวดร้าว อุจจาระ พลอยไหล ออกมาเป็นช่วงๆ ฉันเอาผ้าก๊อสซับ ทำความสะอาดให้ หลายรายตอนเบ่งคลอด จะถ่ายออกมาด้วย เพราะตอนนั้น มันเจ็บปวดทรมาน เกินกว่าจะมีสติควบคุม

หกโมงกว่าฉันกับน้องพยาบาลช่วยกันทำคลอดเสร็จ ที่ห้องฉุกเฉินมีคนเจ็บสามคน จากอุบัติเหตุ รถมอเตอร์ไซค์ ชนกัน รายแรก เป็นสาวน้อย หัวแตกเส้นผมชุ่มเลือด และอาเจียนด้วย อาการเช่นนี้ ต้องรายงานแพทย์เวรด่วน หนุ่มคนหนึ่ง ขาท่อนบนหัก ร้องโอดโอยตลอดเวลา และชายวัยกลางคน ในอาการ เมาเหล้า มีบาดแผลถลอกทั่วตัว แต่ที่หนักใจ ก็เนื้อหนังรอบๆ แผลหลายแห่ง มียางมะตอย ผิวถนน ติดมาด้วย ต้องใช้ผ้าชุบน้ำมันเบนซินเช็ดออก ตั้งนาน กว่าจะทำแผลได้

สองทุ่มกว่าน้องคนงานช่วยซื้อข้าวห่อมาส่งให้ พอดีมีจังหวะว่างฉันกับทีมงานเวรบ่ายจึงได้พักกินข้าว ข้าวยังไม่ทัน หมดห่อ ก็ต้องพักไว้ก่อนเพราะมีคนป่วยท้องร่วงถ่ายเป็นน้ำอาเจียนไม่หยุด อาการ อ่อนเพลีย ฉันรีบให้ น้ำเกลือ แล้วส่งไปที่ ตึกผู้ป่วยใน

ฉันฉวยจังหวะว่างกินข้าวต่อจนอิ่ม มีคนป่วยเหนื่อยหอบมาอีกราย น้องพยาบาลทั้งสองกำลังตรวจ ฉันจำได้ ชายวัย ๙๔ ปี คนเดิม ที่มักจะเหนื่อยหอบมาบ่อย ตอนฉันขึ้นเวรบ่าย การพ่นยาให้คนไข้ สูดดม ละออง เข้าทางจมูก คือการรักษา เบื้องต้น สำหรับผู้ป่วย ที่มีประวัติเป็นโรคหอบหืด

หลังจากอาการดีขึ้นให้กลับไปพักที่บ้านได้ น้องพยาบาลเปรยว่า "ให้ฉันมีอายุขนาดนี้ก็พอใจแล้วหละ" เธอชื่นชม พ่อเฒ่า ที่มีอายุยืนยาว เพราะสมัยนี้ จะหาคนอายุ ๗๐-๙๐ ปีนั้นยากนัก ฉันระลึกถึงคำพูด ของแม่ "พ่อแม่ที่มีอายุยืนยาว ก็จะเป็นกรรมพันธุ์ ส่งผลให้พวกลูกๆ หลานๆ มีอายุยืนยาว ตามไปด้วย" แต่ฉันคิดว่า คนอาจจะมีอายุยืนยาวได้ หากรู้จัก ดูแลสุขภาพ และเลือกกินอาหาร ที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยง อาหารเนื้อสัตว์ที่ดิบ หรือสุกๆ ดิบๆ อาหารมีไขมันสูง เค็มจัด หวานจัด อาหารที่ปนเปื้อน สารพิษตกค้าง

ฉันคิดว่าหากคนควบคุมเรื่องการกิน ที่จะนำพิษและเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้แล้ว การควบคุมกรรม ที่จะแสดง สิ่งหยาบร้าย ออกไปสู่ ผู้คนรอบข้าง ก็ต้องควบคู่กัน หากทำได้ทั้งสองด้านพร้อมกัน จะเป็น กรรมพันธุ์ ให้อายุยืนยาว ได้แน่นอน

"ตั้งแต่ขึ้นเวรมาก็มีวันนี้แหละที่มีคนไข้ครบทั้งเกิด แก่ เจ็บตาย" ฉันพูดสนุกๆ พวกน้องๆ พากันหัวเราะ

สี่ทุ่มกว่าฉันกับน้องพยาบาลรีบเข้าไปทำคลอดอีกครั้ง แม่อายุ ๒๘ ปีท้องที่สาม ส่วนมากผู้หญิงสมัยนี้ จะมีลูก แค่สองคน ก็จะทำหมัน รายนี้ลูกสองคนแรกเป็นชาย เธอจึงอยากมีลูกสาว เอาไว้เลี้ยงอีกสักคน

แต่ฟ้าก็ไม่เป็นใจ ลูกคนที่สามของเธอเป็นผู้ชายอีก "ฉันจะทำหมัน พอแล้วเรื่องลูกชาย เดี๋ยวไม่มีปัญญา หามาเลี้ยง" ฉันนึกถึง ชาวบ้านคนหนึ่ง มีลูกตั้ง ๑๒ คนแต่ก็ยังทำมาหาเลี้ยง จนเติบใหญ่ มีครอบครัว กันหมดทุกคน เหตุที่คน ในยุคก่อน เลี้ยงลูกหลายคนได้ เพราะว่า อาหารการกิน มีอยู่อุดมสมบูรณ์ ตามแหล่งธรรมชาติ จำได้แม่เคยบอกว่า ตอนฉัน ยังตัวเล็ก แม่เอาสดุง ไปจ่อมที่ลำน้ำห้วย ปลายนา ไม่ถึง สองชั่วโมง ก็ได้ปลาซิว ปลาช่อน มาทำกับข้าว ได้ตั้งหลายมื้อ แต่ในยุคนี้ แหล่งอาหารธรรมชาติหดหายไป อาหารส่วนใหญ่ จึงต้องซื้อมาจากตลาด ฉันคิดถึงชาวนา ที่ทำงานหนัก หลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน แต่ก็ภูมิใจ เมื่อนึกถึง ผลผลิตที่ได้เก็บเอาไว้กินได้ตลอดทั้งปี และแบ่งขายเป็นรายได้ อีกด้วย นึกถึงตัวเองฉัน ก็ลูกชาวนา เหมือนกัน เอาหลังอิงศาสนา เอาหน้าสู้งาน เพื่อเด็กน้อย ที่กำลังจะออกมา ลืมตามองโลก ฉันภูมิใจ ที่มีบุญ ได้เกิดมาทำงาน เป็นพยาบาล

ฉันมองน้องพยาบาลเพื่อนร่วมงาน แววตาท่าทีอิดโรยเห็นได้ชัด คงจะเหมือนกับฉันเมื่อหลายปีก่อน รู้สึกเหนื่อย ทั้งกาย และใจ เมื่อต้องทำงานต่อเนื่อง ตลอดเวร ๘ ชั่วโมง แต่เพราะฉันได้ฟังธรรมะ จากพระ ที่ท่านปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ และยังได้อ่าน หนังสือธรรมะ หล่อเลี้ยงใจ อยู่ไม่ขาด เชื่อว่าบาปบุญนั้นมีจริง ทำงานทุกวันนี้จึงเหนื่อย แต่เพียงกาย ส่วนใจนั้น เปี่ยมด้วยพลังบุญ และมีรอยยิ้ม เจือจานคนไข้ เป็นปกติ ทุกวัน

-เราคิดอะไร ฉบับที่ ๑๘๐ กรกฎาคม ๒๕๔๘ -