ธรรมปัจเวกขณ์ (๑๑๓)
๑ กันยายน ๒๕๒๕

มนุษย์เข้าใจความพอของสิ่งที่สังขาร หรือสังเคราะห์กันไว้ และรู้จักสังเคราะห์ให้น้อยที่สุด และเข้าใจความที่พอ โดยมันก็ต้องน้อย แม้ใครจะมาหลอก ให้มาก ให้สังเคราะห์เกินขึ้น เกินกว่าความจำเป็น ทำให้เป็นภาระ ไม่หลงในความใหญ่ ความมากเกินอีก ผู้รู้จักความพอ ที่พอดีพอแล้ว ในการสังเคราะห์ ไม่ว่าจะสังเคราะห์ ทางร่างกายชีวิต ไม่ว่าจะสังเคราะห์ ความเป็นอยู่ที่ง่ายๆ สังเคราะห์สิ่งที่จะสร้างสรรขึ้นไป ให้แก่โลกอื่นเขาอีก เรารู้จักความพอในตัวเอง เป็นผู้ที่สังเคราะห์ไว้แต่น้อย เราก็ง่าย เราก็เบา เราก็สบาย เราก็ไม่ผลาญ และไม่เป็นภาระให้แก่ตัวเองอะไรมาก และเราก็รู้จัก การสังเคราะห์ให้ผู้อื่น สร้างสรรให้ผู้อื่น แม้ผู้อื่นจะหลงใหลในความมาก เราก็จะต้องสอนเขา บอกเขาให้รู้ความจริง แต่คนอื่นที่จะพึ่งเรานั้น มีมาก เราสามารถจะสังเคราะห์ สิ่งที่จำเป็น สิ่งที่สำคัญ ให้แก่คนอื่น ได้นับไม่ถ้วน เราจึงเป็นคนผลาญน้อย สังเคราะห์ไว้น้อย เปลืองน้อย แต่มีพลังงานมาก มีการสังเคราะห์สิ่งดี สิ่งจำเป็น ให้คนอื่นได้มากๆ เท่าที่เราจะมีฤทธิ์มีแรง มีความสามารถ มีเวลาที่จะทำให้แก่เขาได้ วันคืนก็ผ่านไปๆ ในการสร้างสรร เท่าที่เราจะมีฤทธิ์แรงมาก มีความสามารถมาก มีสิ่งที่ให้เรามาสังเคราะห์ สร้างสรรขึ้นไป ให้แก่โลกนั้นๆ อันเป็นความจำเป็น เป็นสำคัญของมนุษย์

ส่วนตัวเราเองนั้น ก็คงพอ และคงน้อย และคงไม่ผลาญ คงเป็นรถยนต์ คันกินน้ำมันน้อย แต่มีประสิทธิภาพสูง สร้างสรรทำงานให้แก่โลกมาก วันคืนๆ ก็มีแต่สร้างสรร ให้แก่โลก เมื่อยพัก ไม่เมื่อยก็เพียร ถึงเวลาพักควรพัก เมื่อพักสมบูรณ์แล้ว พอแล้ว ก็เพียรอีก ต่อภาวะการหมุนเวียนอย่างนี้ เป็นสังสารวัฏ ก็หมุนเวียนไป หมุนเวียนไป มีที่สุด มีการจบ มีการตาย มีการสิ้นสูญความพอ จึงเป็นความรู้ ที่มนุษย์ผู้เป็นอริยะจะรู้ความสร้างสรร ก็จึงเป็นความรู้ ที่มนุษย์อริยะจะรู้ เพื่อจะเป็นประโยชน์แก่โลก ผู้ประเสริฐ จึงเป็นผู้สังเคราะห์ตนเองไว้น้อย น้อยที่สุด เท่าที่ตัวเองจะทำได้ ลงตัวแล้ว และก็เป็นผู้ที่ สร้างสรรที่สุด เท่าที่เราจะมีความสามารถ ความดีงาม ความรู้ และความเก่งกาจ และเราก็เป็นผู้ที่ไม่ผลาญโลก แต่เป็นผู้อนุเคราะห์โลก คนอย่างนี้ เป็นคนที่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ท่านพึงเพียรสอน ใช้ทฤษฎีมาอบรม ให้คนเป็นมนุษย์อย่างนี้ ถ้าได้คนมนุษย์อย่างนี้ ในโลกอยู่มากๆ สังคมนี้ ก็อุดม สมบูรณ์ และสุขเย็น

ขอให้ทำความเข้าใจ ในเรื่องของความพอ และความสร้างสรร ของความเป็นมนุษย์ ผู้ไม่ใช่อยู่อย่างโมฆบุรุษ ให้ดีๆ และแล้ว เราจะเข้าใจ ทฤษฎีของพระพุทธเจ้า แล้วก็ปฏิบัติตน ให้ตรงกับทฤษฎีของพระพุทธเจ้า อย่างสมบูรณ์เถิด เทอญ.

สาธุ

*****