กระบวนการพัฒนากลุ่ม ตอนที่ ๒ AIC กระบวนการกลุ่มระบบนี้นำเข้ามาหลายสิบปีแล้วนะครับ ฟังว่า อ.ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม และคุณหมอประเวศ วะสี เป็นผู้เริ่มต้นในเรื่องนี้ ประมาณปี ๒๕๓๖-๒๕๓๗ กทม.มีงบประมาณอยู่ก้อนหนึ่ง ได้นำไปทำ AIC กับ เจ้าอาวาส โดยประสานกับเจ้าคณะ กทม. ในสมัยนั้น ก็ค่อนข้างทำลำบากทีเดียว องค์กรที่ถูกทอดทื้ง หรือละเลยจนสุดกู่ ที่เห็นก็มีนี่แหละครับ "ผู้บริหารอาราม" บางท่านอายุก็มากแล้ว หมดไฟ หมดความคิดไปแล้ว แต่ยังครองตำแหน่งอยู่ ความหมายของ AIC มีดังนี้ เป็นการพัฒนากลุ่มโดยเริ่มต้นจากความประทับใจก่อน แล้วค่อยๆ ไล่ไปหาจุดบกพร่อง จุดเด่นของวิธีการนี้คือการสื่อสารด้วยรูปภาพ การสื่อความหมายด้วยรูปภาพ โดยไม่เน้นความสวยงามหรือเหมือนจริง เป็นการลดความกดดันได้ดีที่สุด การคิดเป็นภาพ จะทำให้จับประเด็นชัดเจนขึ้นครับ แถมยังได้ความตลกขบขันไปด้วย ขั้นตอนที่ ๑ สมาชิกทุกคนเขียนความประทับใจของตัวเองที่มีต่อหน่วยงาน โดยให้ใช้การ "วาดภาพ" อย่างเดียวลงในกระดาษแผ่นเล็ก ขั้นตอนที่ ๒ แบ่งกลุ่มสมาชิกออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละประมาณ ๗-๑๐ คน แล้วให้นำ ความประทับใจเขียนลงในกระดาษแผ่นใหญ่ ขั้นตอนนี้มอบให้มือวาด ๑ คน เป็นคนทำ คนอื่นจะช่วยต่อเติมก็ได้ ขั้นตอนที่ ๓ ทุกกลุ่มนำผลงานออกมาเสนอในที่ประชุม ผ่านตัวแทนของกลุ่ม ขั้นตอนที่ ๔ ขั้นตอนนี้เป็น Negative ผิดจาก ๓ ขั้นตอนแรกที่เป็น Positive ให้สมาชิกทุกคน เขียนข้อบกพร่องของหน่วยงานหรือปัญหาในการทำงาน โดยใช้ภาพ เป็นสัญลักษณ์ ขั้นตอนที่ ๕ กลุ่มเดิมรวมกันอีกครั้ง นำภาพของสมาชิกวาดลงในกระดาษแผ่นใหญ่ แล้วนำเสนอที่ประชุมอีกครั้ง ผ่านตัวแทนของกลุ่มเช่นเดียวกัน ขั้นตอนที่ ๖ คณะทำงานลำเลียงปัญหาทั้งหมดขึ้นกระดานโดยเขียนเป็นตัวหนังสือ ขั้นตอนนี้จะมี ๒ รูปแบบคือ ในกรณีข้อ ข) ให้สมาชิกเลือกปัญหาที่คิดว่าน่าจะแก้ไขเร่งด่วนไม่เกิน ๓ ปัญหา โดยแจก กระดาษคนละ ๑ แผ่น แล้วนำมาให้คะแนนเพื่อจัดลำดับปัญหาที่สมาชิกให้ความสนใจมากที่สุด วิธีนี้จะได้รายละเอียดเรียงจากคะแนนมากไปหาคะแนนน้อย ขั้นตอนที่ ๗ เมื่อได้ปัญหามาแล้วไม่ว่าจะแบบกลุ่มหรือแบบลอยตัว ให้สมาชิกเลือกว่า อยากจะช่วยคิดแก้ปัญหากลุ่มใด (พยายามให้มีสมาชิกแต่ละกลุ่มเท่าๆ กัน) แต่ละกลุ่มจะร่วมประชุมเขียนบนกระดาษแผ่นใหญ่ ตั้งแต่ปัญหา-สาเหตุ และการแก้ไขที่เป็นรูปธรรม ขั้นตอนที่ ๘ ตัวแทน (อาจจะให้คนไม่เคยรายงานมาพูดบ้าง) มาสรุปรายงานของกลุ่มตัวเอง ขั้นตอนที่ ๙ นำข้อเสนอแนวทางแก้ปัญหา ให้หมู่กลุ่มลงมติ ถือเป็นกติกา ข้อตกลงร่วมกัน ๙ ขั้นตอน เป็นแนวทางพอสังเขปนะครับ ในแต่ละขั้นตอนควรกำหนดเวลาเพื่อไม่ให้ยืดยาด เกินไป สำหรับรายละเอียดเทคนิคต่างๆ ย่อมขึ้นอยู่กับชั่วโมงบินในการทำกิจกรรมนี้ มีหลายปัญหาที่พบว่า สมาชิกไม่เคยหันหน้าเข้าหากันเลย ได้แต่บ่น-อึดอัด-ขัดเคืองไปตามเรื่อง และอีกหลายๆ ปัญหาที่คิดเองไม่ออก แต่หลายคนช่วยกันคิด กลับมีทางออกที่คาดไม่ถึง นี่แหละครับ ปาฏิหาริย์แห่งการรวมพลัง ! ขบวนการ AIC จะดีมาก ถ้าผู้บริหารมีความตั้งใจที่จะแก้ปัญหาปัญหาที่มีการแก้ไขเสมอ คนทำงานก็จะมีความสุข และรักองค์กรของตัวเอง ที่เล่ามาทั้งหมดไม่ใช่ผู้รู้นะครับ แต่เคยมีประสบการณ์ทำมาบ้าง ท่านผู้รู้อื่นๆ กรุณาเพิ่มเติมแก้ไขด้วย - หนังสือดอกหญ้า อันดับที่ ๑๑๔ เดือน กรกฎาคม - สิงหาคม ๒๕๔๗ -
|