|
หน้าต่างความคิด
* ศิวกานท์ ปทุมสูติ
๘. ลำไยกะโหลก
คงยังไม่ตกสมัยหรอกกระมังที่จะพูดถึง
"คุณลำไย" ไม่ใช่แค่คุณลำไยในเพลงที่โด่งดัง
เพลงนั้น หรอกนะ แต่คุณลำไย ในที่นี้ผมกำลังหมายถึง "ตัวตนทางจิตวิญญาณแบบคุณลำไย"
ที่ปรากฏอยู่ ในสังคมของเรา ดกดื่นนั่นต่างหาก เป็นตัวตนที่น่าสงสาร
น่าอดสูยิ่งนัก
ความรู้สึกด้อยค่าในตัวของตัวเองแบบคุณลำไยเป็นสิ่งที่มีอยู่จริงในคนไทยมานานแล้ว
นานแค่ไหน คุณเคยตั้งคำถาม เพื่อที่จะค้นหาคำตอบหรือไม่ ถ้านึกสนุกอยากจะค้นหาดู
ก็ขอให้คุณลอง เริ่มต้นสังเกต จากภาษา ที่เราใช้อยู่ทุกวันนี้ก็ได้
คุณเห็นไหมว่าภาษาที่เรามักให้ค่าความสูงศักดิ์ หรือความศักดิ์สิทธิ์นั้น
ใช่ภาษาไทยแท้ ของเราไหม คุณเริ่มมองเห็นแล้วใช่ไหมว่าล้วนเป็น "ภาษาขอม"
และ "ภาษา มคธ" นั่นคือเรา
เอาภาษาทั้งสอง มาใช้กับสิ่งที่เราเคารพเทิดทูน ถึงสองสถาบันหลัก คือสถาบันศาสนา
และ สถาบันกษัตริย์ ทำไมเราจึงไม่ใช้ภาษาไทย ของเราแท้ๆ กับสถาบันทั้งสอง
เพื่อแสดงความเป็นไทยที่มีศักดิ์ศรี มีเกียรติภูมิและมี "ความเป็นไท"
คุณหลายคนคงจะกำลังคันปากอยากที่จะตอบหรืออธิบายว่า
เพราะเรารับวัฒนธรรม การมีสอง สถาบัน ดังกล่าวมาจาก อารยธรรมขอม และมคธไงล่ะ
รู้แล้วครับ ผมไม่โต้เถียงไม่โต้แย้งอะไร กับเหตุผลดังกล่าว
แต่ผมอยากชวน ให้คุณขบคิดว่า ทำไมคุณไม่รับสิ่งดีๆ ใดๆ ในโลกมาใส่ตัวตน
ของคุณ (และผม) แบบคุณเป็นคุณ (และแบบผมเป็นผม) ล่ะ คุณหรือใครแอบแฝง
ผลประโยชน์อะไร ที่ไม่โปร่งใสใน "การรับสิ่งนั้น" กระนั้นหรือ
หรือไม่จริงใจต่อคุณค่าแก่นแท้ ของการรับมา
คุณลองสำรวจเสื้อผ้าอาภรณ์ของคุณที่สวมใส่ดูซิ
คุณสวมใส่ตามแบบของใคร ตัวตนของคุณ ถูกห่อหุ้มด้วย "แบบ"
ของใครต่อใคร...จนมองไม่เห็นแบบของตัวเองแล้วใช่ไหม แม้ว่า ประเทศของเรา
จะอยู่ในเขตร้อนชื้น เหงื่อไหล ไคลเค็ม คุณก็ยังต้องผูกเนคไทใส่สูท
นับตั้งแต่คุณๆ ในสภา คุณๆ ในทำเนียบ จนกระทั่ง ถึงพวกคุณๆ ทั้งหลาย
ในสำนักงาน ปรับอากาศ ของบ้านนี้ เมืองนี้ คุณต่างเอาเปลือกเอาปลอกเหล่านั้นของใครเขามา
ตัวตนของคุณ ไม่มีอะไรที่จะยืดอก ทระนง บ้างเลยหรือ น่าเวทนานักคุณเอ๋ย
วันนี้ "ภาษาอังกฤษ"
กำลังเป็นอำนาจอารยธรรมใหม่ที่ครอบงำคุณและประเทศของเรา ถึงขนาดว่า
มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง ออกกฎเหล็กบังคับให้บัณฑิตต้องเขียนวิทยานิพนธ์ด้วยภาษาอังกฤษทีเดียว
เขาพากันแยกไม่ออก ระหว่างตัวปัญญา กับตัวภาษาที่เป็นเพียงเครื่องมือสื่อสาร อนิจจา... ยอดเจดีย์ ทางปัญญา ก็ตกเป็นอาณานิคม ปานนั้นแล้ว
นับประสาอะไรกับคุณลำไยสาวน้อยผู้ "เปล่า"
และ "กลวง" ตัวตน จะไปทัดทาน
กระแสค่านิยม อันเชี่ยวกรากนั้นได้
คุณจะไม่ทำอะไรบ้างเลยหรือ
หรือลูกๆ ของคุณก็ผมแดงกันไปหมดแล้ว.
(เราคิดอะไร
ฉบับที่ ๑๕๙ ตุลาคม ๒๕๔๖) |
