เชียงราย : เรื่องราวแห่งหุบเขา วาสนา บุญสม

ตอน ๑
....................................
ณ แดนหนึ่งเหนือสุดยอดในสยาม
คือเสาหลักเรืองโรจน์โบสถ์อาราม
ชายแดนสามแผ่นดินถิ่นล้านนา
เมืองสายหมอกดอกไม้เจ็ดสายน้ำ
บุญน้อมนำร่วมนิราศเป็นวาสนา
"เวียงเจียงฮาย" หวนคำเมืองลือเลื่องฟ้า
ฝากศรัทธาวัฒนธรรมสำนึกไทย
แว่ว สะล้อ ซอ ซึง ตราตรึงสถิต
สัมผัสห้วงชีวิตน่าพิสมัย
เสียงกลองลั่นบรรเลงเพลงสะบัดชัย
ก้องทั่วทิศสะท้านใจหาใดปาน
งามสาวไหมเหมือนทอผ้ามาร่ายฟ้อน
ร่างพลิ้วอ่อนฟ้อนผางประทีปโลมทิพย์สถาน
จึงผองชนรักเชิดชูอยู่นับนาน
เป็นขุมทรัพย์แผ่ไพศาลคู่กาลปี
กาซะลองบานแล้วแนวทั่วป่า
ประกายทองส่องสง่าเป็นราศี
ตุงไสวพลิ้วสวัสดิ์เหนือปฐพี
ลูกขออัญชุลีนิจนิรันดร์

ตอน ๒
ยามค่ำคืนติดเตือนมีเดือนฉาย
มาเชียงรายหมายว่ามาสรวงสวรรค์
มองโขดเขาลำเนากว้างอย่างผูกพัน
มาร่วมถักทอฝันบรรณภพ
ไหว้พ่อขุนเม็งรายมหาราช
เด่นผงาดอนุสาวรีย์ที่สงบ
เย้า กะเหรี่ยง ลีซอ ลื้อ ถือเคารพ
อีก้อ แม้ว ม้ง นบสยบพระองค์
พ่อสร้างบ้านแปงเมืองประเทืองหล้า
ปีหนึ่งแปดศูนย์ห้าราวฟ้าส่ง
ปิ่นปฐมกษัตริย์สร้างราชวงศ์
ถางป่าพงดอยจอมทองผ่องประไพ
มวลเครื่องหอมธูปเทียนเวียนคารวะ
นักรบผู้เสียสละพระผู้ให้
กาลเมื่อก้มลงกราบซึมซาบใจ
ธ เหน็ดเหนื่อยเพียงไหนได้รับรู้

ตอน ๓
ผ่านเที่ยววัดพระสิงห์...ผ่องอุโบสถ
น้อมประณตศิลป์ล้านนาครั้งย่าปู่
ประดุจเทพรังสรรค์มือชั้นครู
หยุดยืนดูแดนเก่าเจ้ามหาพรหม
เคยประดิษฐานพระพุทธสิหิงค์
ทุกทุกสิ่งสัมผัสใจได้เหมาะสม
ไม่ว่าหลับหรือตื่นล้วนชื่นชม
บนโลกกลมก็ยังมีที่บูชิต
ลุถนนไตรรัตน์เข้าวัดพระแก้ว
ยลแสงแพร้วพระหยกล้ำงามไพสิฐ
ฟ้าเคยผ่าเจดีย์ดั่งนิรมิต
ทวยราษฎร์พิศพระแก้วมรกตกำหนดชัด
ครั้งเจ้าสามฝั่งแก่นครองแคว้นเหนือ
พระแก้วเกื้อปกเกศเศวตฉัตร
เคลื่อนสู่กรุงสูงส่งมงคลพิพัฒน์
องค์จำลองเคียงจังหวัดนมัสการ

ตอน ๔
วัดร่องขุ่นเริ่มสร้างมิแล้วเสร็จ
เปรียบเนื้อเพชรพราวระยับประดับบ้าน
ศิลปินรักถิ่นเกิดเชิดวงศ์วาน
ทุ่มพลังสร้างงานโลกขานรับ
ตะวันรอนอ่อนแสงแห่งฟากฟ้า
บอกเวลาพลบค่ำจำลากลับ
นกการ้องเริงร่าคณานับ
เรานั่งซับน้ำตามาไกลโพ้น
คิดถึงบ้านบางเขนยามเย็นย่ำ
พ่อแม่ลูกสุขล้ำดูรำโขน
มองหลานหลานวิ่งเล่นเป็นทะโมน
ยังหัวใจให้อ่อนโยนในทุกยาม
เห็นภาชนะใส่อาหารเรียกขันโตก
อยากย่อโลกที่ผู้คนอยู่ล้นหลาม
มาร่วมกินร่วมอยู่ดูสิ่งงาม
ฝากรักข้ามขอบฟ้าสุดตาแล
คราวหลับใหลใจตื่นรับซับน้ำค้าง
จวนสว่างฟังไก่ขันกันเซ็งแซ่
การยังชีพพาชีวันให้ผันแปร
เปลี่ยนแปลงตามกระแสของสังคม

ตอน ๕
วันหยุดงานคลายหม่นเหงาเช่ารถเที่ยว
ทางสายเปลี่ยวแต่ฤทัยไร้ขื่นขม
เขาถ้ำพระธารน้ำรินถิ่นสายลม
หาดเชียงรายเพาะรักบ่มร่มไพรพฤกษ์
ริมลำกกหมู่นกร้องเสียงผ่องใส
ธรรมชาติชวนใครใครไหวรู้สึก
ผ่านปลายฝนต้นหนาวเยือนเตือนสำนึก
เดี๋ยวเช้าดึกเดี๋ยวร้อนเย็นอยู่เช่นนี้
อนิจจังทุกขังอนัตตา
ปรารถนาสุขสงบพบที่นี่
แวะเยือนไร่แม่ฟ้าหลวงแหล่งเสรี
ได้เพลินชี้ชมแมกไม้หลายชนิด
พระพร้าโต้สัตตภัณฑ์บรรเจิดล้ำ
จิตรกรรมฝาผนังภาพฝังจิต
บ้านป่างิ้วจึงงดงามทางความคิด
รวมชีวิตชาวเขาหลากเผ่าพันธุ์
แต่ละปีมีไหว้สาแม่ฟ้าหลวง
ราษฎร์ทั้งปวงปลาบปลื้มยิ่งพระมิ่งขวัญ
ขบวนแห่สักการะร่วมประชัน
ตุงสะบัดสู่สวรรค์วันทนา

ตอน ๖
หยาดเหงื่อแม่หยดดินถิ่นบ้านเกิด
ลูกทูนเทิดน้ำพระทัยในสามหล้า
หวนตำหนักดอยตุงแม้นเทียบแดนฟ้า
มวลบุปผาสะพรั่งเฉกวังทอง
สัมผัสสวนสมเด็จย่าหนองบัวใหญ่
ทุ่งอาทิตย์อุทัยไขแสงส่อง
หมอกยามเย็นเยี่ยมเมืองชำเลืองมอง
แสนเรืองรองเขตราชภัฏสัมผัสแล้ว
เลยตัวเมืองเข้ามามหาวิทยาลัย
เป็นครูสอนภาษาไทยด้วยใจแน่ว
แม่ฟ้าหลวงลือระบิลยินทั่วแนว
เชิญไปแอ่วสูดไอดิน...ยลแสงดาว
เที่ยวน้ำตกขุนกรณ์ผ่อนความเครียด
ช่างละเมียดเหมือนก้าวล่วงสู่ห้วงหาว
ป่าสดสวยสองข้างทางยังเหยียดยาว
ทีละก้าวที่เดินไปไผ่เสียดกอ
แรงน้ำไหลปะทะชะง่อนหิน
เท้าติดดินเหยียบหินกรวดปวดตามข้อ
ผ้าเปียกปอนเพลิดเพลินสุขเกินพอ
ต่างหัวร่อต่อกระซิกเล่นพลิกแพลง

ตอน ๗
ครั้งว่างเว้นจากงานสำราญแท้
ขึ้นดอยแม่สลองราวล่องแก่ง
ทางคดเคี้ยวคล้ายชีวาตน์อาจเปลี่ยนแปลง
มีลมแรงทะเลหมอกดอกซากุระ
ปลื้มหมั่นโถวขาหมูคู่สำรับ
ต้นตำรับยูนนานล้วนชวนพบปะ
ชาวจีนฮ่อสร้างหมู่บ้านผูกพันธะ
ร่วมปลูกคละชาเขียวทั่วเขตคาม
พระบรมธาตุเจดีย์ศรีนครินทร์
เหนือพรหมินทร์สีเหลืองทองส่งโลกสาม
สันตคีรีพิทักษ์ป่าสืบอาราม
ชาวโลกติดตรึงนามยามเหลียวดู
บ้านเทอดไทยชาวเขาเข้าพำนัก
ต่างยึดหลักความเรียบง่ายอาศัยอยู่
หัวแม่คำดอยเด่นเช่นตราชู
หลายชนเผ่าเข้าเรียนรู้อุดมธรรม
ดอกบัวตองบานสะพรั่งทั้งหุบเขา
มูเซอ เย้า ไทยใหญ่ ม้ง คงชื่นฉ่ำ
พิศทิวทัศน์ระยิบทองท่องลำน้ำ
แลฟ้าสูงแผ่นดินต่ำตามครรลอง

ตอน ๘
รักสวนรุกขชาติดอยช้างมูบ
ก้มลงจูบมวลมาลีสีขาวผ่อง
ทัศนียภาพถึงตามเวลามอง
อยากประคองคู่ภิรมย์ร่วมชมเวียง
แดนพระธาตุดอยตุงสูงเสียดฟ้า
ขอเทพพาเพลงขลุ่ยโหมประโคมเสียง
หอมรวยรินกลิ่นดอกไม้มารายเรียง
แม้ชีพเพียงเศษหญ้าขอพลี
พระรากขวัญเบื้องซ้ายบริสุทธิ์
องค์พระพุทธทรงคุ้มครองมวลน้องพี่
เคยพบเหตุอัศจรรย์บรรดามี
พระธรรมชี้หลักดีงามลูกตามรอย
เห็นลิ้นจี่ชวนลองลิ้มริมทางผ่าน
แวะเวียนย่านแม่ค้านั่งหน้าหงอย
บ่นอุบอิบซื้อขายกำไรน้อย
สับปะรดนางแลพลอยด้อยค่าลง
ผลไม้คู่เมืองเคยเฟื่องฟุ้ง
เกินพยุงราคาน่าพิศวง
ผองชาวไร่ชาวสวนล้วนพะวง
รัฐบาลเร่งเสริมส่งหรือหลงลืม

ตอน ๙
ครั้นวันรุ่งมุ่งแม่สายแหล่งขายของ
ข้ามเรือล่องท่าขี้เหล็กเด็กเด็กปลื้ม
เลือกซื้อผ้าเงินไม่พอขอหยิบยืม
แล้วเลยดื่มน้ำส้มปั่นให้บันเทิง
หยุดรบราฆ่าฟันกันเสียเถิด
สังคมเกิดวิกฤตทั่วหากมัวเหลิง
ริมชายแดนอย่าให้เหลือเพียงเชื้อเพลิง
ไทยพม่ามัวมีเชิงย่อมพาลว้ำ
วัดพระธาตุดอยเวายอดเขาสูง
ลูกหลานจูงปู่ย่ามาดื่มด่ำ
เลยเข้าสู่เชียงแสน สามเหลี่ยมทองคำ
พร่างสายน้ำสามฝ่ายฟ้าพาร่มเย็น
เมืองเก่านับพันปีมีตำนาน
ประชาต่างเล่าขานคราวแล้งเข็ญ
โยนกล่มสลายไร้เดือนเพ็ญ
เมืองกลายเป็นหนองน้ำใหญ่ได้พึ่งพา
มีชื่อเรียกหนองบงคายหายเปล่าเปลี่ยว
พรรณไม้เขียวขึ้นเห็นเป็นแนวป่า
นกใหญ่น้อยเริงเล่นน้ำจำติดตา
สื่อภาษาต้องใจผู้ไปเยือน

ตอน ๑๐
ซากโบราณธำรงไว้ในอดีต
เสียงฟ้ากรีดกล่อมไพรทิพย์ใดเหมือน
ครั้นเข้าเขตเชียงของมองบ้านเรือน
ลำน้ำโขงรับแสงเดือนต่างเพื่อนแท้
ลิ้มรสชาติหวานมันพันธุ์ปลาบึก
เก็บบันทึกความภูมิใจถึงวัยแก่
เสร็จธุระทั้งผองลงล่องแพ
ผ่านคุ้งแควภาพย้ำเตือนไม่เลือนลับ
ร่วมสงกรานต์งานบุญเบิกบายศรี
เมืองเก่ามีอาถรรพณ์ยากผันกลับ
วัฒนธรรมเผ่าไทยได้ซึมซับ
ม่อนทรายมานเหมาะสำหรับประทับใจ
ดอยผาตั้ง ภูชี้ฟ้า เวียงกาหลง
เคียงฟ้าเหนือทระนงน่าหลงใหล
ซากปรักหักพังมองครั้งใด
หวนอาลัยผู้เสียสละสุดประมาณ
สามสิบห้ายอดดอยรอคอยรัก
ผู้มุ่งมั่นหมายพิทักษ์ศักดิ์สถาน
ผู้พร้อมร่วมค่านิยมอุดมการณ์
เอื้องฟ้าบานสื่อสัญญารักษ์ป่าดง
รวงข้าวโน้มโลมหล้าน้ำฟ้ากว้าง
บนเส้นทางแผ่นดินทองปองประสงค์
หุบเขาแห่งอารยธรรมค้ำเผ่าพงศ์
เอกลักษณ์เรืองธำรงเรียกล้านนา
นิราศเวียงเจียงฮายสายชีวิต
ฐานสี่เหลี่ยมเศรษฐกิจสัมฤทธิ์ค่า
ขวัญเจ้าเอยขวัญจงอยู่คู่นครา
สืบรักษาเสน่ห์เมืองเฟื่องฟูเอย