|
||||
สิบห้านาทีกับพ่อท่าน
โดย ทีม สมอ. ตอน... ปลุกเสก'36 |
หนังสือพิมพ์สารอโศก
อันดับที่ 159 เดือนกุมภาพันธ์ 2536 ฉบับ ปลุกเสก'36 |
|||
|
||||
สารอโศกเล่มนี้ชื่อ ฉบับ ปลุกเสก '๓๖ (ตามฟอร์ม) แต่มีวงเล็บว่า สูตร "๔ ๕ ๗ ๘" นี่สิ มันคืออะไรกันนะ เกิดใครคิดว่าให้หวยจะมิไปกันใหญ่หรือ
ก็ได้ตัวเลข ๔ ๕ ๗ ๘ เป็นเลขหลักในการที่จะเป็นข้อสังเกต หรือจดจำหลักของโพธิปักขิยธรรมให้ง่ายขึ้น ซึ่งถ้าเอาทั้งหมดมารวมกันจะได้เท่ากับ ๓๗
ตัวปฏิบัติก็คือสังกัปปะวาจา -วาจา -กัมมันตะ -อาชีพ ก็มีอีก ๔ องค์ รวมเป็น ๗ องค์ ซึ่งเราก็ทำกันอยู่ในนั้น เป็นการพากเพียรสั่งสม "สัมมาสมาธิ" เรียกรวมๆว่า ทำสมาธิด้วยมรรคองค์ ๘ ไม่ใช่การนั่งสมาธิด้วยการนั่งหลับตาแบบลัทธิทั่วๆไป ซึ่งลัทธิไหนๆก็ทำกันอยู่ แต่นี่เป็นสมาธิแบบพุทธ คือ สร้าง "สัมมาสมาธิ" ด้วยหลักมรรคองค์ ๘ วิธีการก็ปฏิบัติองค์ ๗ ของมรรคเท่านั้น ให้ "สัมมา" ให้ได้ แล้วมันก็จะสั่งสมลงเป็นสมาธิ เรียกด้วยศัพท์เฉพาะสำหรับสมาธิของพุทธนี้ว่า "สัมมาสมาธิ" ตามมหาจัตตารีสกสูตร ที่ท่านได้อธิบายยืนยันไว้ชัดเจน ก็ได้ผลอย่างนั้นออกมางานประเพณีอบรมธรรม "ปลุกเสกฯ" นี้เราก็อบรมกันมาตั้ง ๑๗ ครั้งแล้ว ๑๗ ปีแล้วที่เราสร้างสรรขึ้นมา ประกอบการขึ้นมาจนเป็นระบบลงตัว เป็นรูปแบบขึ้นมาอย่างดี จะเห็นได้ว่างานคราวนี้เรียบร้อยมาก ราบรื่น และมีประสิทธิภาพดีทีเดียว
ตอนนี้รู้สึกว่า เกิดปัญญาญาณ เกิดศรัทธาที่ชัดเจนขึ้น คนเก่าก็ยืนหยัดยืนยันดีขึ้น คนใหม่ก็มีไปเพิ่มเติม ส่วนคนใหม่ที่ไปแล้วไม่รู้เรื่องก็ถูกคัดออกโดยปริยาย คือไปอยู่ไม่กี่วันก็ต้องหนี คนที่กลางเก่ากลางใหม่ตั้งใจจะไม่อยู่ครบ ก็เกิดภาวะที่ดีขึ้นมาได้
ก็วิเคราะห์ตั้งแต่สติปุถุชนออกไปกว้างๆ ที่เป็นพื้นฐานของคนทั่วๆไปที่มันพอรู้ทั้งนั้นแหละ แล้วก็ค่อยๆ ไล่ไปหาสติกัลยาชน อธิบายเรื่องราวประกอบเป็นตัวอย่างให้เห็นความมีสติ-ไม่มีสติอย่างไร อย่างปุถุชนก็มีสติสามัญธรรมดาของคนส่วนมาก คนบ้าก็มีสติอีกแบบหนึ่ง ซึ่งคนธรรมดาเห็นว่าเขาไม่เหมือนปุถุชนคนธรรมา ก็เลยเรียกจัดเขาเป็นคนเสียสติ ปุถุชนเขาก็อยู่กันแบบของเขา ล่าลาภ ยศ สรรเสริญ เสพโลกียสุข ก็เป็นสติธรรมดาของเขา เป็นสามัญวิสัยของคน เขาจะทำอะไรก็จะมุ่งหมาย หรือเจตนาไปตามสามัญสำนึกของเขาอย่างนั้น กัลยาณชนก็มีสำนึกขึ้นมาบ้าง พากเพียรบ้างตามภูมิ ที่เขามีบุญบารมีของแต่ละคนซึ่งไม่เท่ากัน แม้จะมาปฏิบัติธรรมบ้างก็อยู่ในระดับกัลยาณชนเป็นส่วนมาก จะไม่ถึงขีดบรรลุเป็น "อาริยชน" ง่ายๆ ถ้าไม่เป็นสัมมาทิฏฐิจริง และสัมมาปฏิบัติให้ถึงขั้นพ้นสังโยชน์ แต่ก็พากเพียรกันอยู่ไม่น้อย เพื่อที่จะพัฒนาตนเองไปสู่สัมมาทิฏฐิ มีการสังวรสำรวม ศึกษาคุณธรรม ไม่ใช่เอาแต่ล่าลาภ ยศ สรรเสริญ โลกียสุข แต่ก็ยังไม่รู้ขอบเขตและเนื้อหาของคำว่า "สติสัมโพชฌงค์" ที่เป็นสติของอาริยะ เป็นองค์แห่งการตรัสรู้ เข้าขีดอาริยะ เป็นอริยมรรคอริยผล เป็นสัมมาสติ เป็นสัมมาวายามะ เป็นองค์แห่งการตรัสรู้ พัฒนาสังกัปปะ กัมมันตะ อาชีวะ จนเกิดปัญญา ปัญญินทรีย์ ปัญญาผล ตามองค์ธรรมของสัมมาทิฏฐิ สั่งสมเป็นสัมมาญาณ สัมมาวิมุติเข้าไปจริงๆ พ้นสังโยชน์ ๓ เป็นอย่างต่ำ จึงเป็นขีดตัดสินว่าเป็น "สติสัมโพชฌงค์" หรือสติอาริยะตามความหมายของพุทธ ก็พยามยามอธิบายให้เข้าใจไปเรื่อยๆ ซึ่งมันก็ยากอย่างว่านั่นแหละ เราก็ต้องลึกซึ้งขึ้นไปเรื่อยๆ แต่ละปีๆ แต่มันก็น่าชื่นใจนะ ปรากฏว่าคนรับได้มีเยอะ แสดงว่าคนของเราก้าวหน้า แสดงว่าคนของเราก้าวหน้า แสดงว่าแกนแก่นที่เป็นคนเก่านี่แหละ ฟังธรรมะคราวนี้ได้ดีขึ้น ลึกซึ้งขึ้น ตัวเองก็รู้สึกว่าได้พยายามที่จะวิเคราะห์วิจัยให้กว้างให้ลึก ให้เห็นปฏิสัมพันธ์ ปฏิสังเคราะห์ต่างๆ ในการปฏิสัมพันธ์ ปฏิสังเคราะห์ขององค์ธรรมเป็นสมังคีนี่ เป็นเรื่องสำคัญมากเลย แล้วก็มีสภาพหมุนรอบเชิงซ้อน มีทั้ง "สัจจะย้อนสภาพ" สัมพันธ์ - สังเคราะห์กันเข้าไป ลึกซึ้งคัมภีรา คนที่มีปัญญา มีภูมิธรรมจะรู้สึกได้
"อารยะ" เขาก็เอาไปเรียก คนทางโลกว่าอารยชน อารยประเทศ ซึ่งหมายถึง เจริญทางด้านโลกีย์ หรือลาภ ยศ สรรเสริญ โลกียสุข หรือพัฒนาสังคมธรรมดาทางวัตถุธรรมแท้ๆ เลย ใช่...เขาก็เจริญมากมีมากมาย ไม่ผิดในรูปธรรมตื้นๆ ซึ่งความเจริญทางวัตถุธรรมเป็นทุนนิยม ที่จริงมันเป็นทุกข์ และเป็นหนี้เป็นบาปทับทวีซับซ้อน เขา"สร้างสรร" แต่เขาไม่ "เสียสละ" จริง เพียงได้เสียสละหลอกๆ เขาก็ไม่รู้ มันสุดโต่งไปทาง "เกิดวัตถุ" หลงวัตถุและไม่รู้การระงับจิตยิ่งๆ ขึ้น ส่วน "อริยะ" ก็เอาไปเรียกบุคคลที่เลยเถิดสุดโต่งไปทางด้านฤาษี ใช่...เขาก็มักน้อย สันโดษจริง แต่ไม่ได้เข้าหลักของพระพุทธเจ้าทีเดียว ไม่ได้เป็นไปตามหลักมรรคองค์ ๘ เขาก็ "เสียสละ" แต่ไม่ "สร้างสรร" แม้แต่ "สร้างสรรค์" ก็ไม่ถึงขั้น มันโต่งไปอีกฝั่งหนึ่ง ไม่รับรู้โลก และไม่เข้าใจโลก หนีโลก ไม่เกื้อกูลโลก ไม่สร้างสรรพัฒนาอะไร มันสุดโต่งไปทาง "ดับจิต" ไม่รู้โลกยิ่งๆ ขึ้น แล้วก็เข้าใจผิดว่าเป็นอริยะ จริงๆ ก็แค่สุดโต่งในทางสงบ "ดับจิต" สงบตายๆ สงบนิ่งๆ เหมือนลัทธิฤาษีที่นั่งสมาธิหลับตาเป็นทฤษฎีหลักทั้งหลาย ไม่ใช่ลัทธิที่ปฏิบัติตามทฤษฎี "มรรค องค์ ๘ "อย่างสัมมาของพระพุทธเจ้า จึงไม่มีคุณค่า ไม่มีประโยชน์อะไรกับสังคมเท่าที่ควรเลย และไม่มีความเข้าใจในนามธรรมหรือจิตวิญญาณได้อย่างแตกฉาน รู้แจ้งถ้วนรอบลึกซึ้งจริงด้วยซ้ำ อาตมาถึงได้พยายามอธิบาย คำว่า เจริญ หรือ ประเสริฐ ของคนนี่ มันต้องวัดกันด้วยนิยามง่ายๆ ว่า "สร้างสรร" กับ "เสียสละ" และสองอย่างนี่จะต้องควบคู่กัน ขยายกันอย่างชัดเจน และต้องเข้าใจทฤษฎี "กำไร-ขาดทุนของอาริยชน และต้องเป็นไปตามทฤษฎีนี้ด้วย เพราะฉะนั้น ทุกวันนี้ "อารยะ" ก็เสีย "อริยะ" ก็เสีย คือผิดเพี้ยนไปจาก "ความเป็น" คุณภาพแท้ของพุทธ อาตมาก็เอาสองคำนี้มารวมกันเป็น "อาริยะ" เสียเลย นักภาษาศาสตร์จะว่าอาตมาผิดภาษายังไง อาตมาก็ไม่มีปัญหา อาตมาขอใช้คำนี้มาจากรากศัพท์ อารยะหรืออริยะแน่ๆ ซึ่งแปลว่าประเสริฐหรือเจริญนี้แหละมาใช้ แล้วก็กำหนดลักษณะมนุษย์ "อาริยะ" อย่างที่กล่าวไปแล้ว
แต่ "อาริยชน" นี่ ต้องสร้างสรร สร้างสรรไม่น้อยหน้า "อารยชน" เป็นผู้ทำความเจริญ ขยัน มีฝีมือความสามารถ และขวนขวาย อุตสาหะอยู่กับสังคม แล้วกระจายรายได้สะพัดส่วนได้ของตนถึงขั้น "ขาดทุน" หรือ "เสียเปรียบ" ชนิดที่ยินดี "เสีย" แต่ไม่ใช่ "เสียรู้" เสียให้ สละให้อย่างมีปัญญาอย่างเต็มใจและอย่างเหมาะควรแก่ผู้รับนั้นๆ ซึ่งเป็นการเสียสละแท้ มีสภาพความเป็นจริงยิ่งกว่าแบบทุนนิยมอย่างชัดเจน ผู้เสียสละคือผู้ที่รู้ปรัชญาของความเป็นผู้มีประโยชน์มีคุณค่าแท้ได้ลึกซึ้งและเสียสละจริงกว่า เสียสละไม่แลกเปลี่ยนกลับคืนมา หรือเอาอัตราการแลกเปลี่ยนกลับมาอย่างเอาเปรียบ ด้วยกลวิธีนานาชนิด ด้วยความฉลาด ไม่ใช่เช่นนั้นเลย แต่เสียสละชนิดไม่ได้เปรียบมาให้ตนอย่างสะอาดบริสุทธิ์ลึกซึ้งจริง ถ้าเข้าใจความเป็นอาริยชนเช่นนี้ได้ เขาก็จะมาพากเพียรปฏิบัติ ประพฤติลดละกิเลส ลดความเห็นแก่ตัวลงจริงๆ เมื่อลดกิเลสลงได้จริง ก็มามีพฤติกรรมถูกต้องในสังคม สังคมก็จะมีคนประเสริฐ หรือคนเจริญที่ได้ "สร้างสรร - เสียสละ" จริง มีมากเท่าไร สัจจะอันนี้ก็จะเจริญในสังคมเป็นสัจจะที่จะพิสูจน์ เปรียบเทียบให้เห็นว่า อาริยธรรมที่มีอยู่เป็นอย่างไร แม้จะยังมีน้อยก็ตาม
เป็นคนนี่ต้องสร้างสรร เสียสละ แล้วก็ลดกิเลส สอดคล้องกันทุกแง่ ซึ่งอาตมาก็เห็นว่าในการอบรมนี้ ส่วนใหญ่เจริญขึ้นเห็นได้ชัด แม้จะมีบางคนตกร่วงไปบ้างก็เป็นธรรมดา ธรรมชาติ ปัจจัตตัง แต่บางทีบางคนไม่ได้ตกร่วง เหมือนกับต้องออกไป ต้องเข้ามา บางทีมันวูบวาบตามกิเลสมันพาให้เป็น นั่นก็ต้องปล่อยไป พวกเขาก็ไม่อยากเป็นหรอก แต่เขาก็โดนกิเลสมันเล่นงานเอา มันก็ต้องเป็นบ้าง แต่ถ้ามีภูมิธรรม มีสัจจะที่ได้แล้วจริง สักวันก็จะมีข้อเปรียบเทียบ ประสบการณ์เหล่านั้นจะสอนจะบอกเอง
คือมีสติปัฏฐาน ๔ ความเข้าใจและปฏิบัติสติปัฏฐาน ๔ เป็น มีสัมมัปปธาน ๔ ประกอบร่วมด้วย แล้วก็มีอิทธิบาท ๔ มีความเพียรประกอบด้วย เป็นสมังคีอยู่ ไม่ใช่เป็นแค่อย่างใดอย่างหนึ่ง จึงจะมีมรรคผล สำนึกก็คือ ได้พัฒนาตนเองอย่างแรงหรืออย่างเบาก็แล้วแต่ มันก็ยังมีการได้พัฒนาขึ้นมาบ้าง ถ้ามี "สัมมาทิฏฐิ" สำนึกมาก สังวรมาก มีวิริยะสูง มีอิทธิบาทสูง เขาก็ได้ปฏิบัติมาก ข้อสำคัญว่า สัมมาทิฏฐิของเขาถูกต้อง สติปัฏฐานเขาได้สังวร สัมมัปปธาน ของเขาได้ทำ ธัมมวิจัยของเขาได้ใช้จริงๆ มีแรงดันของวิริยะหรืออิทธิบาทนี่ การประพฤติปฏิบัติก็จะติดเครื่องเดินเครื่อง อย่างที่อาตมาได้สาธยายไปในโพธิปักขิยธรรม คราวปลุกเสกฯ คิดว่าได้เปรียบเทียบ แมัจะเป็นรถยนต์คันหนึ่ง เปรียบเทียบด้วยแรงกดที่จะเดินอย่างไร ก็ได้วิเคราะห์วิจัยออกมาที่คิดว่าเข้าใจง่ายที่สุดแล้วนะ
ผู้ที่รับได้แล้วเอาไปปฏิบัติ มีการปฏิบัติโดยมีสังวรปธาน - ปหานปธาน - ภาวนาปธานและอนุรักขนาปธาน เป็นสภาวะเป็นอยู่จริง นั่นแหละเรียกว่า สำนึก ปฏิบัติถี่ ก็เป็นสำนึกที่ถี่ สำนึกที่มาก ปฏิบัติไม่ถี่ก็นานๆ สำนึกที
ความเป็นจริงต้องล้างได้ ถ้าล้างไม่ได้แล้วหรือไม่มีคนล้างได้ พระพุทธเจ้าท่านก็โกหกเรานะสิ พระพุทธเจ้าท่านยืนยันว่าท่านล้างได้ และก็มีพระสาวกที่ล้างได้ตามอย่างพระองค์มากมาย เราทำได้บ้าง เราก็จะรู้ว่ามันเป็นไปได้ ยิ่งทำได้หมดจริง ยิ่งจะบูชาพระพุทธเจ้าอย่างสุดบูชาว่านี่แหละหนอความจริง
ค่ะ , ก็ขอจบบทสนทนากับพ่อท่านในคราวนี้ด้วยการไม่สรุป เพราะกำลังหาวิธีคลาน เอ๊ย ? เดินเพื่อให้ถึงที่สุดให้ได้ค่ะ ทีม สมอ.
| ||||
![]() |
||||
|
||||
๑๕ นาทีกับพ่อท่าน สูตร "๔ ๕ ๗ ๘" (อันดับ ๑๕๙ สารอโศก กุมภาพันธ์ ๒๕๓๖) |
||||