เช่น บางคนตั้งใจเลิกเหล้า เลิกบุหรี่ เลิกการพนันทุกชนิด พูดง่ายๆคือกลับเนื้อกลับตัวเป็นคนดีกับเขาบ้าง ในช่วงเข้าพรรษา ๓ เดือน จึงถือว่าเป็นวัฒนธรรมประเพณีอันดีงาม แม้จะเลิกเด็ดขาดไม่ได้ แต่ก็ให้เห็นว่า อย่างน้อยก็ได้ละเว้นชั่วบ้างตามโอกาส มีจิตสำนึกถูกต้องชั่วดี รู้กุศล-อกุศล และได้แสดงให้เห็นว่า มีความพยายามการะทำสิ่งดีงาม ตามที่พระพุทธองค์ตรัสสอนไว้ ไม่หลงมัวเมาตลอดไป

แต่สำหรับชาวอโศก การเข้าพรรษาหรือออกพรรษา ก็ดูไม่ต่างกันมากนักเพราะปฏิบัติตลอดปี เพียงแต่ในช่วงเข้าพรรษาดูอาจจะเคร่งครัดขึ้นบ้าง หลายคนสมาทานเพิ่มอธิศีล ตั้งตบะธรรมต่างๆ เช่น จากกินไม่มีมื้อ มาพยายามกิน ๓ มื้อ เคยกิน ๒ มื้อมาลดให้เหลือมื้อเดียว หลายคนงดกินขนม งดอาหารปรุงแต่ง หากมีความมั่นใจในทิศทางโลกุตระมากขึ้น ก็ถึงขนาดมาถือศีล ๘ มาอยู่วัดตลอดพรรษาก็มี

พอถึงวันปวารณาออกพรรษา ทางพุทธศาสนากระแสหลัก มักจะทำบุญ "ทอดกฐิน" หลังออกพรรษาแล้ว ซึ่งในสมัยอดีตกาลนั้น พระพุทธเจ้าทรงเห็นถึงความยากลำบากของภิกษุ จึงปรารภเหตุบัญญัติพระวินัยผ้ากฐินขึ้นว่า

ภิกษุจำนวนไม่น้อยกว่า ๕ รูปขึ้นไป ที่จำพรรษาในอาวาสตลอดฤดูฝน ๓ เดือน คือตั้งแต่ วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ โดยมีพรรษาไม่ขาด มีสิทธิได้รับถวายผ้ากฐินเพื่อตัดเย็บเป็นผืนใดผืนหนึ่งในไตรจีวร (จะเป็นผ้าสบง จีวร หรือสังฆาฏิก็ได้) เพื่ออนุเคราะเหล่าภิกษุผู้สืบทอดพระพุทธศาสนาให้ยั่งยืนต่อไป

๑. เที่ยวไปโดยไม่ต้องบอกลาได้

สำหรับสมณะชาวอโศก เมื่อถึงวันออกพรรษา ก็จะปวารณาออกพรรษากันจริงๆ ทั้งปรมัตถสัจจะและสมมุติสัจจะ เราจึงมีการกล่าวติงเตือนกัน ขี้ขุมทรัพย์กันจริงๆ และให้ผู้ถูกชี้เอาไปสังวร สำรวมและปฏิบัติกันจริงๆ ซึ่งผู้ชี้ขุมทรัพย์ก็จะขี้กันอย่างหวังดี กล่าวติงเตือนด้วยเมตตาจิตด้วยความปรารถนาดีต่อกันจริงๆ

ซึ่งพระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ว่า การชี้ขุมทรัพย์จะเป็นความยังหมู่ให้เจริญถ่ายเดียว ไม่มีเสื่อมเลย ดังมีต้นเหตุที่มาคือ

พระพุทธเจ้าทรงตำหนิว่า โมฆบุรุษ(คนเกิดมาสูญเปล่าไม่มีประโยชน์) ไฉนจึงอยู่อย่างปศุสัตว์ (ธรรมดาปศุสัตว์ทั้งหลาย ย่อมไม่บอกสุขทุกข์ของตนให้ใครทราบ และไม่ปฏิสันถารกัน) สมาทานมูควัตร(ถือไม่พูดจากัน) ที่พวกเดียรถีย์ถือปฏิบัติต่อกัน การกระทำอย่างนี้มิได้ทำคนที่ไม่เลื่อมใส ให้เลื่อมใส หรือไม่ทำให้คนที่เลื่อมใสแล้ว เกิดความเลื่อมใสศรัทธายิ่งขึ้น

จะเห็นได้ว่า แม้ช่วงเข้าพรรษาหรือออกพรรษาก็ตาม พระพุทธเจ้าทรงให้กำเนิดพระพุทธศาสนาขึ้นมา มีจุดเด่นเน้นให้อยู่ร่วมกัน ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน หากมีข้อบกพร่องผิดพลาด ก็กล่าวติงเตือนกันไม่ให้หนีไปสงบอยู่ในป่า-เขา-ถ้ำ เพียงลำพัง

แต่ชาวพุทธทุกวันนี้เข้าใจผิดกันมาก โดยคิดว่าพระดีต้องไปอยู่ป่า บำเพ็ญสมาธิภาวนาในป่า ไม่ยุ่งเกี่ยวกับผู้คน ซึ่งเป็นมิจฉาทิฐิ ผิดหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่ให้ไม่มักน้อยในกุศลธรรม ต้องขวนขวายช่วยโลก ช่วยสังคมและช่วยตน อย่างมีประโยชน์ตนและประโยชน์ท่านโดยสมบูรณ์