๓๐ เม.ย. ๔๗ ที่สันติอโศก Phra Jingxiang จิ้งเซี่ยงฝ่าซือ หรืออดีตสมณะสมณลักขโณ ได้มาสนทนาสอบถามเรื่องการอธิบายสติปัฏฐาน ฌาน วิตกวิจาร และการอธิบายถึง องค์คุณ ของพระอาริยะที่พ่อท่านอธิบาย ก่อนที่ท่านจะได้นำไปอธิบาย ให้ชาวจีน ในที่ต่างๆได้เข้าใจ

Phra Jingxiang : มีอันหนึ่งที่ผมไปพูดที่มาเลเซีย แล้วผมจะขอปรึกษาพ่อท่านนิดหนึ่ง การพูดเรื่อง สติปัฏฐาน ๔ กับฌาน ๔ ที่เป็นชีวิตประจำวัน ผมพูดคร่าวๆ พ่อท่าน คงจะฟังออก วิตกวิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา คือการลดละกิเลสอย่างมีเปอร์เซ็นต์ เช่น ผมพูดว่า วิตกวิจาร คือการลดละกิเลสลงไปแล้ว ๒๕ % คือโสดาบันจะรู้แล้วว่า ฉันจะเลิกแล้วใช่มั๊ยฮะ วิตกวิจาร คือเริ่ม...

พ่อท่าน : ไม่ใช่ วิตกวิจารไม่ใช่จำนวนกิเลสที่ลด วิตกวิจารเป็นตัวทำงานให้กิเลสลด เป็นตัวจิต ที่กำลังทำหน้าที่ลดกิเลสอยู่ ไม่ใช่เปอร์เซ็นต์ของกิเลส วิตกวิจารที่จริงนั่นน่ะ เป็นตัวทำงาน ตลอดสายหมดเลย วิตกนี่คือตัวหนึ่ง วิตกคือตัวดำริในจิต ที่มันจะดำริ อะไรอยู่ก็แล้วแต่ วิตก วิตักกะเนี่ย คือตัวที่มันเป็นเรื่องเป็นราว มันคือตัวเป็น มันคิด มันดำริ มันเป็นตัวต้นของเรื่อง เป็นตัวเป็น ผู้ปฏิบัติฌานต้องมีจิตที่ทำงานเรียกว่า "วิตกวิจาร" วิตกแบ่งเป็นภาคแรก ค้นคว้ารู้จัก ส่วนวิจารนี่เป็นตัวตรวจสอบการทำงาน พิจารณาไตร่ตรอง ให้รู้รายละเอียด ต่างๆ อีกที เป็นภาครู้แจ้ง

Phra Jingxiang : อ๋อต้องมีทั้งตัวทำงานและตัวตามรู้

พ่อท่าน : ตัววิตกนี่คือตัวเกิด ตัววิจารนี่คือตัวต้องรู้ตัวเองว่าเกิดอะไร ตัวนี้เป็นตัวอย่าง อันเป็น ตัวปัญญา วิตกเป็นเจโต ตัวนี้เป็นเจโต วิจารเป็นปัญญา มันจะเป็นปฏิกิริยา แก่กันและกัน มันจะเป็นคู่กันเหมือนบวกเหมือนลบอยู่ตลอดเวลาเลย มันเป็นตัวทำงาน เพราะฉะนั้น การจะทำ อะไรไปก็แล้วแต่ ฌานหมายความว่า การต้องเรียนรู้จิต ของเรา ทั้งหมด แล้วก็มี การจัดการว่า จะจัดการอะไร จะจัดการวิเคราะห์แยกให้เห็นกิเลส ให้รู้กิเลส แล้วก็รู้วิธี ล้างกิเลส ละกิเลส แล้วก็ละล้าง แล้วก็ต้องรู้ด้วยว่าล้างละได้ หรือไม่ได้ เมื่อละล้างลงได้ แต่การทำงานชำระกิเลส ก็ยังติดเครื่อง ทำงานอยู่ ยังวางมือ ยังไม่ได้ นั่นก็คือ สภาพของ วิตกวิจารยังต้องมีอยู่ ยังต้องใช้ กำลังแห่งความเอาใจใส่ เคร่งคุมในการทำให้กิเลสลดอยู่ ยังเพลามือลงไม่ได้ แต่ก็สามารถทำให้ กิเลสระงับ ในขณะนั้นได้ ก็เรียกว่า เป็นผลของฌาน ฌานคือ การงานที่ทำหน้าที่เพ่ง-เผา จึงนับเป็น ระดับต้นของฌาน คือ ฌาน ๑

Phra Jingxiang : มันเหมือนกับรวมทั้งความหมายวิตกวิจารไปด้วยในตัว

พ่อท่าน : ทั้งหมดเลย ตัววิตกวิจารนี่เป็นตัวชื่อเรียกจิตองค์รวมขณะที่ทำงานชำระกิเลส และเป็น ตัวกลไก เป็นตัวเครื่องยนต์กลไกที่มันทำงานทางจิต ทีนี้ขณะเวลาทำงานนี่ มันจะต้องเหมือน กับเครื่องที่ต้องติดเครื่องเต็มที่ เพราะเวลาทำงานนี่ ก็จะมีลักษณะงาน อีกหลากหลาย ภาษา เรียกลักษณะงานอื่นๆมีอีกมากมาย เช่น สติปัฏฐาน ๔ สัมมัปปธาน ๔ อิทธิบาท ๔ หรือ ปริญญา ๓ เป็นต้น เรียกองค์รวมในการปฏิบัตินั้นว่า วิตกวิจาร เป็นตัว ปฏิกิริยาที่ทำงานเป็นผลสำเร็จ เป็นขั้นต้น เมื่อเป็นผลสำเร็จลงแล้ว ก็เป็นขั้นที่ ๑ เรียกว่า ฌาน ๑

Phra Jingxiang : ที่พ่อท่านพูดตรงเนี้ย เวลาสื่อให้คนข้างนอกฟัง เขาจะฟังไม่ออกว่า แล้วผล ไปเอาตรงที่ปีติหรือเปล่า ?

พ่อท่าน : ไม่ใช่ ฌานที่ ๑ เนี่ย ไม่ได้มีปีติตัวเดียวนะ ฌานที่ ๑ มีวิตกวิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา ๔ องค์ความหมายในนั้นหมดเลย วิตกวิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา เอกัคคตา ของฌาน ๑ หมายความว่า จิตที่ได้ผลในการสงบจากกิเลสระยะต้น เป็นความสำเร็จขั้นที่ ๑ จิตมันเป็นได้ แต่มันยังต้อง จดจ่อเขม็งอยู่ มันยังเพิ่งทำได้ใหม่ๆ เหมือนรถออกวิ่งได้แล้ว แต่ยังต้องใช้เกียร์ ๑ อยู่ ยังไม่ทัน เข้าที่ดีเท่าไหร่เลย เพราะฉะนั้น จะต้องจัดการ ให้วิตก วิจารมันทำงานไป จนกระทั่ง มันชำนาญ แคล่วคล่อง มันเข้าที่ มันง่าย มันเบา มันสะดวกขึ้น ประสิทธิภาพของวิตกวิจาร นั่นแหละ ชำนาญขึ้น จนไม่ต้องวิตกวิจาร กันมากอยู่ นั่นคือวิตกวิจารลด ลดงานหรือลดความยาก หรือลด การจดจ่อเขม็งลงไป เพราะฉะนั้น ก็เออ ค่อยยังชั่ว คล่องตัวขึ้น ผลสำเร็จสูงขึ้น ปีติก็คือจิตที่ดีแล้ว โล่งอก ค่อยยังชั่ว สบาย เบาขึ้น ก็ชื่นใจ ดีใจในผลที่ได้ นี่คือปีติ รสของปีติ รสของการทำงานขั้นที่ ๑ รสต่อไปอีกของการลดกิเลสได้ ก็คือสุข ส่วนเอกัคคตา ก็คือสภาพที่บอกแจ้งถึง สภาพจิตรวม ทั้งหมดว่าลักษณะของ การทำให้กิเลส ไม่มีในจิตขณะนั้นๆได้ ที่เป็นเอกภาพ คือองค์รวมของจิต ที่ทำงานได้แล้ว

Phra Jingxiang : ทีนี้ผมจะอธิบายให้คนฟังง่ายๆ สมมุติพ่อท่านเป็นอาจารย์ใหญ่ ผมเป็นครูซือ ผมก็จะพูดให้ฟังทำนองนี้แหละว่า เมื่อสมมุติเราสูบบุหรี่นี่ ใช่ไหมฮะ ใหม่ๆเราต้องมาพิจารณา ดูวิตกวิจารก่อน ก็อย่างเช่นที่พ่อท่านว่า ความสามารถ ในการทั้งเจโตปัญญา แต่ว่ามัน จะต้องมี ถึงขั้นที่ถึงขั้นลงมือ ลงมือตั้งแต่จิตจนถึงธรรม เมื่อลดลงไปได้ระดับหนึ่ง อย่างที่ พ่อท่านว่า มันถึงจะเกิดปีติ งั้นมันก็คือกิเลสเราได้ลดลง ถึงระดับที่ว่าชักเห็นผล

พ่อท่าน : ลด คือฤทธิ์เดชต้องลดแล้ว คำว่าฌานนี่ไม่มีกิเลสนะ คำว่าฌานนี่หมายความว่า เราทำกิเลส ให้มันไม่มาทำงานในจิตเราได้เป็นอาการไม่มีกิเลส แต่ในภาวะที่กำลังทำงาน อยู่นั่นน่ะ เครื่องยังร้อนอยู่ ยังลำบากต้องจ้องต้องเขม็ง ต้องระมัดระวัง ผมใช้คำนี้ ในการอธิบายมานานๆ เรียกว่าต้องเคร่งคุม ภาวะเคร่งคุมมันยังเคร่งคุมภาวการณ์ สถานการณ์นี้อยู่ มันยังเคร่งคุม จนกว่าการเคร่งคุมนี่แหละ คือวิตกวิจารมันเบาลง สถานการณ์ ของการเคร่งคุมเนี่ยค่อยยังชั่วลง เบาลง บางลง ง่ายขึ้นมาเรื่อยๆ นั่นแหละ คือวิตกวิจารมันลดลง หรือวิตกวิจารหายไป ใช้ภาษา ง่ายๆ ลวกๆ หวัดๆ ก็วิตกวิจารดับไป วิตกวิจารมันไม่ต้องเคร่งคุมอะไรมากแล้ว

Phra Jingxiang : แล้วปีติมันถึงจะเกิดขึ้นได้

พ่อท่าน : เออนั่นแหละ เห็นความที่ได้ดีไง ปีติผมจึงแปลว่าได้ดี ผมเคยแปลมาแต่ไหน แต่ไรแล้ว มันได้ดี เราต้องมีธาตุรู้และต้องมีปัญญา เพราะฌานต้องมีปัญญา ฌานไม่มี ปัญญา ใช้ไม่ได้ ฌานต้องมีปัญญาเข้าไปอ่านรู้ เข้าไปเข้าใจสถานการณ์ ทุกๆอย่าง เหตุการณ์ต่างๆ ประสบการณ์ ต่างๆ ที่มันกำลังเกิดอย่างไร เป็นอย่างไร ต้องเรียนรู้ เพราะฉะนั้นเมื่อมันลดลง มันง่ายขึ้นแล้ว มันดีขึ้นแล้ว เออ....ก็ดี คนที่ทำงานได้ผล มันก็ต้องมีจิตดี เออ....ดีเว้ยๆๆ คืออาการปีติ

Phra Jingxiang : แล้วมาสุขก็คือว่า ตัวที่ลดได้มันยิ่งได้มากขึ้น

พ่อท่าน : รสชาติของผลเนี่ย รสชาติของผลเมื่อกิเลสมันลดลง มันก็เป็นสุขสงบ วูปสมสุข ไม่ใช่สุข เสพสมสุขสม ไม่ใช่สุขเพราะมีกิเลสอยาก แล้วก็ได้มาเสพสมใจกิเลสก็สุข นั่นเป็น สุขโลกีย์ แต่วูปสมสุขนี่ เพราะความสำเร็จจากการละล้างกิเลสลงได้ ทำงาน กำจัดตัวเหตุ ไม่ใช่ไปบำเรอ ตัวเหตุ โอ..โล่งใจ สุขสบาย เออดี มันเป็นการรับรสของผล ที่บรรลุธรรม มันเป็น ภาวะซ้อน อยู่ด้วยกัน ทั้งหมดเลย

Phra Jingxiang : อันนี้ผมตามทัน เข้าใจตามนั้น เพียงแต่ผมพยายามจะอธิบาย ให้เด็ก อนุบาล เขาฟังง่ายๆว่า ก็เหมือนกับลดละกิเลสทีละ ๒๕ % เช่น วิตกวิจาร ก็คือว่า มีกิเลสเป็น ๑๐๐ ใช่ไหมฮะ ลดไปได้สักประมาณ ๒๕ % ผมประมาณคร่าวๆ อาจจะไม่ได้ รายละเอียด

พ่อท่าน : มันก็จะไปเข้าใจว่า กิเลสนี่เหลืออีกตั้งบาน ไม่ใช่ อาการฌานหรือความเป็นฌาน นี่คือ ภาวะที่ทำงานนั้น ทำการนั้น แล้วกิเลสมันไม่มีในจิตตอนนั้นขณะนั้นได้ กิเลสที่เราหมาย มันไม่มีในจิต ทีเดียว ไม่ใช่กิเลสลดลง ๒๕ % กิเลสเรื่องอะไรก็แล้วแต่ ในขณะที่ปฏิบัติ กำจัดมันนั้น มันทำสำเร็จ แม้จะทำได้เฉพาะตอนนั้นเท่านั้นก็ตาม ทำได้ ชั่วครั้งชั่วคราว ก็เรียกว่า ขณิกสมาธิ ทำได้แข็งแรงขึ้นไปมากขึ้นๆก็เรียกว่า อุปจารสมาธิ ทำได้สมบูรณ์ แน่วแน่ ถาวรก็เรียก อัปปนาสมาธิ ไง

Phra Jingxiang : พ่อท่านหมายอย่างนั้นเลยหรือครับ

พ่อท่าน : ใช่ มันต้องอย่างนั้น กิเลสที่เราหมายในตอนนั้น เรื่องใดเรื่องเดียวนะ เรื่องใด ก็แล้วแต่ เราก็ทำอยู่ในบริบทนี้ ไม่นอกบริบทนี้

Phra Jingxiang : แต่ว่าการพยายามนั้นก็ยังต้องใช้ความพยายามมากอยู่ แต่ตรงนั้น ไม่มีกิเลสแล้ว

พ่อท่าน : ใช่ นั่นคือต้องเป็นภาวะฌาน ฌานต้องปริสุทเธ มุทุภูเต กัมมนิเย ฐิเต อาเนญชัปปัตเต นี่แหละ มันต้องมี ก่อนจะมีมุทุภูเต มันมีคำนำหน้า ปริสุทเธ ก่อน เพราะฉะนั้น คุณสมบัติที่จะต้องเป็นองค์ฌาน ก็ต้องมีภาวะเอกัคคตา นั่นคือ ความเป็น องค์รวม ของจิตขณะนั้นต้องมีสภาพบริสุทธิ์หรือไม่มีกิเลสนั้น รู้ว่าอะไรคือกิเลสตัวนั้น และในภาวะจิตขณะนั้นต้องไม่มีกิเลส เมื่อคุณหยุดปฏิบัติ ปล่อย ปล่อยให้มันเละไปเอง ตามเรื่อง ไม่อยู่ในภาวะควบคุม กิเลสมันเข้าก็ได้ ไม่เข้าก็ได้ เพราะในขณะทำไปนี่ ขณิกสมาธิ ก็หมายความว่า จิตในขณะทำฌานผลของฌานเป็นได้ชั่วคราว และก็สะสม ตั้งมั่นลง เป็นสมาธิ สมาธิคือ ความตั้งมั่น ทำฌาน คือ สะสมความที่จิตไม่มีกิเลส ให้ตั้งมั่น เรื่อยๆๆๆ ในการอธิบายของฤๅษีเนี่ยมันอธิบายกลับกัน มันอธิบายถึง สมาธิก่อน แล้วค่อยมาทำฌาน ต้องนั่งสมาธิ สะกดจิตให้ได้ก่อน แล้วค่อยไปทำ ฌานในจิต ซึ่งไม่ใช่ของพุทธ ของพุทธนั้น ทำฌานนั่นแหละ แล้วสะสมเป็นสมาธิ มันสลับกันอยู่ ทำฌานหมายความว่าเพ่งเผากิเลส เราทำได้ขณะหนึ่ง ก็เรียกว่ามันได้ บางขณะ บางขณะ พอหยุดมันก็ได้ช่วงหนึ่ง ช่วงหนึ่ง เรียกว่า ขณิกสมาธิ ได้เป็นขณะ เป็นช่วงๆ เป็นคราวๆ ทำได้เก่งขึ้นเรื่อยๆ มันก็จะชำนาญ ได้ยาว ได้นาน จนกระทั่งดีขึ้นๆ มากแล้ว ก็เรียกว่า อุปจารสมาธิ เป็นสมาธิที่ใกล้ความสำเร็จ เข้าไปเรื่อยๆ สำเร็จจริงๆ เรียกว่า อัปปนาสมาธิ เรียกว่า ตั้งมั่นแข็งแรงแน่นอน ไม่ต้องทำอีก มันเป็นแล้ว มันอยู่ ในตัวเราแล้ว ไม่ต้องมานั่งเคร่งนั่งคุม ไม่ต้องมานั่งวิตกวิจาร ไม่ต้องมี แม้แต่ อุปกิเลส ปีติ สุข อะไรก็อ่อนเบาแล้ว ไม่ตื่นเต้นแล้ว ก็รู้แล้ว สุขแล้ว สุขก็สงบแล้ว สบายแล้ว เฉยๆแล้ว

Phra Jingxiang : ในขณะที่มีฌานตรงนั้นเอง มันจะมีอารมณ์ที่เป็นผลออกมาคือ มันจะมีปีติ แทรกเข้ามาอีก ในขณะที่มีฌานอยู่อย่างนั้นนะเหรอ ?

พ่อท่าน : เป็นสามัญของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นรสโลกีย์หรือโลกุตระก็ตาม มันก็ต้องมีปีติ มันก็ชื่นใจกับความดี เป็นความอิ่มใจ เป็นความยินดี เป็นความพอใจ อะไรก็ตามใจ มันก็เป็น ความหมาย ไม่ผิดหรอก มันเป็นสามัญ แต่อันนั้นเป็นอุปกิเลส ถ้าเราไปฟูใจดีใจ อย่างนั้น มันก็ค้างอยู่ตรงนั้น มันก็มีอุปกิเลสอยู่อย่างนั้น เพราะถึงแม้ว่าไม่ไปทำ ผมก็เคย อธิบาย แม้คุณไม่ไปลดมันก็จะชินชาเอง มันจะลดเองของมันแหละ แต่มันช้า บางทีมัน ไม่ช้า มันบ้าด้วย มันดีใจตื่นเต้น มันไม่รู้จักหยุดจักหย่อนด้วย มีปีติบ้าๆ บอๆ ไปได้นานา สารพัด

Phra Jingxiang : เผอิญชาวมาเลเซียเขาถามว่า แล้วมันโยงไปเรื่องตัวสติปัฏฐานใช่ไหม คือ กาย เวทนา จิต ธรรม

พ่อท่าน : สติปัฏฐานนั่นแหละ ก็คือ ตัววิตกวิจารเลยแหละ เป็นแต่เพียงว่า คำว่า วิตก วิจารนั่น มาอธิบายถึงภาวะของการงาน ผลงานที่ทำได้ ส่วนรายละเอียดของตัวที่หยาบๆ ออกมา สติปัฏฐาน ๔ สัมมัปปธาน ๔ อิทธิบาท ๔ มันทำงานร่วมกันเป็นองค์รวมหมดเลย มันไม่ได้ มาแยกกันหรอก สติปัฏฐานก็ต้องมีสติ สตินั้นต้องถึงขั้นสัมโพชฌงค์ ต้องถึงขั้น สัมมาสติ ถึงขั้นสติที่มันถูกต้อง มีประสิทธิภาพขั้นพาบรรลุธรรม เรียกว่ามี สติระดับ สติสัมโพชฌงค์ และ มันก็ทำงานได้ผล โพชฌงค์หมายความว่าสติที่มันมีผล ไม่ใช่ สติปุถุชน ไม่ใช่สติกัลยาณชน แต่นี่เป็นสติของอาริยชน สติขั้นทำงานธรรมะถูกต้อง และมีผลนะ ถ้าทำงานไม่ถูกต้อง ไม่ถึงขั้นมีผล แล้วมันจะไปเป็นการตรัสรู้ได้ไง เพราะสติตัวนี้ จะมีเงื่อนไข "สัมโพชฌงค์" เป็นองค์แห่งการตรัสรู้ เป็นสติที่มันจะไปหา นิพพานแน่ๆ มันมีประสิทธิภาพ ถึงขนาดนั้นเลย เพราะงั้นเมื่อคุณมีสติอย่างนี้ คุณก็คือ สัมมาสติ หรือสติที่มาทำงาน สติปัฏฐานเนี่ย พิจารณากายในกาย เวทนาในเวทนา จิตในจิต ธรรมในธรรม สตินั้นมาทำงาน มีผลลดกิเลสได้และรู้ คือต้องมีปัญญาญาณ รู้แล้วว่าเวทนาคืออะไร เวทนาในเวทนา เจาะลงไป ถึงเวทนา ๒ เวทนา ๓ เวทนา ๕ เวทนา ๖ ก็ต้องเข้าใจสภาวะหมด จนถึงเวทนา ๑๐๘ โน่นทีเดียว ว่า เออ....ไอ้นี่มันคือเวทนา ในแง่ไหนลักษณะไหน แง่นี้ก็คือลักษณะเวทนา ๓ สุขเวทนา ทุกขเวทนา อทุกขมสุขเวทนา มันมีแง่เชิงอย่างไร แล้วมันได้ขนาดไหน มีดีกรี คือ เวทนา ๕ มีดีกรีของมัน ดีกรีของสุข มันมากหรือมันน้อย มันเบา มันหนา มันแข็ง มันบางมันเบา อะไรก็ตามใจ จะมีสุขมากอยู่ สุขเวทนาแรงอยู่ หรือทุกขเวทนาแรงอยู่อะไรก็ตามใจ สุขเวทนา ที่ยังมีดีกรี ดีกรีเป็น สุขเวทนา ทุกขเวทนา โทมนัสเวทนา โสมนัสเวทนา อุเบกขาเวทนา แต่คราวนี้ เฉยๆ ชาๆ ชินๆ หรือมันเฉยๆเพราะอทุกขมสุข มันแล้วแต่ นี่คือดีกรี ส่วนเวทนา ๖ มาจากตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มันเรื่องต่อจากสถานที่เกิดมาอะไรนี่ มันสุขเพราะคุณได้รูป สุขเพราะคุณ ได้เสียง สุขเพราะคุณได้กลิ่น สุขเพราะคุณได้อะไรก็ตามใจ นี่ก็ลักษณะของ เวทนาที่มัน มาจากทวารต่างๆ ๖ ทาง จาก ๖ นี่ล่ะ มันก็เป็นสุขเป็นทุกข์ เจ้าตามันได้สมใจ มันก็สุข หูมันสมใจมันก็สุข หรือมันไม่ได้สมใจมันก็ทุกข์ มันดิ้นรนอยู่ มันก็ทุกข์ อะไรของมัน ก็แล้วแต่ เพราะงั้นทั้งสุข ทุกข์ อุเบกขานี่ กับ ๖ ทวารนี่มันถึงเป็น ๖ คูณ ๓ ก็ ๑๘ ถึงเป็น ๑๘ เวทนา และ ๑๘ เวทนาเนี่ย ถ้าเป็นโลกีย์ มันก็คือ เคหสิตเวทนา โลกีย์ก็เหมือน อย่างมนุษย์ ปุถุชน โลกีย์ทั้งหลายแหล่ สุขๆ ทุกข์ๆ อยู่อย่างนั้น แต่เมื่อมาเรียนรู้ โลกุตระ แล้ว คุณปฏิบัติฌาน หรือปฏิบัติสติปัฏฐาน หรือปฏิบัติธรรมทั้งหมด โพธิปักขิยธรรม นี่แหละ คุณทำถูกแล้ว คุณลดกิเลสลงไปได้จริงหรือเปล่า ลดกิเลสลง ก็วูปสมสุข สุขเพราะกิเลส ลดลง ไม่ใช่ไปเที่ยวได้นั่งบำเรอกิเลสอยู่แล้วเป็นสุข แต่สุขทุกข์แบบโลกีย์ มันลดลง เพราะกิเลส จางหรือหมด จิตหลุดพ้นออกจากโลกียสุขโลกียทุกข์ มันเป็น อารมณ์ของ เนกขัมมสิตเวทนา ซึ่งเป็นเนกขัมมสิตโสมนัสหรือโทมนัส หรือ อุเบกขาก็ตาม เป็นเนกขัมมสิตะ ไม่ใช่เคหสิตะ

เนกขัมมสิตเวทนาก็คือ สุข-ทุกข์-ไม่สุขไม่ทุกข์(อุเบกขา) แต่เป็น ๓ อารมณ์แบบโลกุตระ ส่วนเคหสิตเวทนาก็คือ สุข-ทุกข์-ไม่สุขไม่ทุกข์(อุเบกขา) เช่นกัน ทว่าแบบโลกียะ ๓ อารมณ์ ซึ่งต่างก็เกิดจากทวารทั้ง ๖ เหมือนกัน ดังนั้น ๖ ทวาร แต่ละทวารต่างก็เกิดได้ทั้ง ๓ อารมณ์ ๖ คูณ ๓ จึงเป็น ๑๘ เคหสิตเวทนาที่เป็นอารมณ์โลกียะก็มีได้ ๑๘ อารมณ์ เนกขัมมสิตเวทนา ที่เป็นอารมณ์โลกุตระก็เกิดได้ ๑๘ อารมณ์ เคหะสิตะ ๑๘ กับ เนกขัมมะ อีก ๑๘ รวมแล้วก็เป็น เวทนา ๓๖ ดังนี้ แล้วเวทนา ๓๖ นี่ ไม่ว่าเคหสิตะ หรือ เนกขัมมสิตะ เมื่อเกิดที่คุณ หรือคุณ สามารถ ทำให้เกิดเป็นเนกขัมมะได้จริง ทำแล้ว ก็สั่งสม ลงเป็นอดีต ผลที่เกิดจริงเหล่านี้ คุณก็ต้องรู้ ถ้าเป็นเคหสิตะอยู่ก็สั่งสมเป็น โลกีย์เรื่อยไป แต่ถ้าสามารถปฏิบัติให้เป็น เนกขัมมสิตะ ได้ก็สั่งสมลงเป็นอดีตเช่นกัน แต่เป็นโลกุตระ นักปฏิบัติก็ต้องสั่งสมอดีตๆๆ ให้เป็นโลกุตระ หรือเนกขัมมะให้ได้เสมอๆ มากๆๆๆ จนกระทั่งทุกปัจจุบัน คุณก็สามารถ เนกขัมมะได้อย่างแข็งแรงเด็ดขาด ทุกปัจจุบัน ล้วนทำสำเร็จโลกุตระ อดีตก็ได้รับการสั่งสมลง เป็นโลกุตระที่แข็งแรง มั่นคงยิ่งๆ เมื่อปัจจุบันกับอดีตล้วนเป็นโลกุตระ อย่างแข็งแรง มั่นคง เด็ดขาด ไม่เป็นอื่นแล้ว เพราะชำนาญสัมบูรณ์สุดยอด มิใช่ได้บ้างไม่ได้บ้าง แต่ปัจจุบัน กับ อดีต แน่นอนเด็ดขาดแล้ว อนาคตก็คือผลของปัจจุบันกับอดีต เป็นตัวยืนยัน เพราะอนาคต มันไม่มี อนาคตไม่เคยมีเลยในโลก อนาคตน่ะคือสิ่งข้างหน้ายังไม่เคยมีหรอกในโลก อนาคต คือสิ่งที่มันยังมาไม่ถึงสักที มันมาถึงทีไร มันเป็นปัจจุบันทุกที จากปัจจุบันนั่น ถ้าคุณทำ ปัจจุบัน จนแข็งแรง จนเป็นตถตา จนมันเป็นเช่นนั้นเอง คือมันเป็นโลกุตระเอง โดยไม่ต้อง พยายามทำ แต่มันทำได้เองเป็นเอง จนเป็นอัตโนมัติ จนสัสสตัง(เที่ยง) ธุวัง(ยั่งยืน) อวิปริณามธัมมัง (ไม่เปลี่ยนเป็นอื่นแล้ว) จนมันเที่ยงแท้มั่นคง แข็งแรงยั่งยืน ไม่เป็นอื่น ไปได้อีก มันเป็นอย่างนี้แหละ ตถตา (เป็นเช่นนั้นเอง) เป็นอย่างนี้เลย มันเป็น ของมันเองเลย อีกกี่อนาคตมาถึงเป็นปัจจุบัน ปัจจุบันใดมันก็สำเร็จผลอย่าง absolute เป็นจริงได้จริง อย่างเด็ดขาด คือแข็งแรงจริงเต็มที่เลย อดีตคุณสั่งสมมาก็คือ จากผลของ การฝึกฝนอบรม จนมันแข็งแรง มีวสี มีการแคล่วคล่องจนกระทั่งเด็ดเดี่ยว เพราะฉะนั้น คำตอบอนาคตก็คือ อดีตที่คุณได้สั่งสมมาเป็นแกนเป็นหลัก จนกระทั่งทุกปัจจุบันด้วย คุณตอบได้เลย แม้คุณ จะรู้ตัวไม่รู้ตัว คุณจะตั้งใจไม่ตั้งใจ มันก็เด็ดขาดเป็นของแท้ เป็นของจริง ยืนยันอยู่เช่นนั้น ทุกอดีต ทุกปัจจุบัน ตถะ นี่แปลว่า ความแท้ มันเป็นอย่าง สัมบูรณ์ เพราะฉะนั้น อนาคต ก็พยากรณ์ได้ เพราะอนาคตจริงๆมันไม่มีหรอก มันไม่เคยมี ในตัวเรา อนาคตเดินทางมาถึงเรา เมื่อไหร่ มันเป็นปัจจุบันทุกที ดังนั้น อดีตกับปัจจุบัน ที่พิสูจน์ยืนยันได้อย่างแน่นอนมั่นคง เด็ดเดี่ยว เป็นเช่นใด ก็นั่นแหละอนาคต

นั่นคือ ผู้ปฏิบัติที่บรรลุความสำเร็จถึงขั้นสูงสุดนี้ ก็เป็นผู้สามารถมีวิชชาหรือมีความรู้จัก รู้แจ้ง รู้จริง ในเวทนา ที่เป็นทั้งอดีต ๓๖ ปัจจุบัน ๓๖ อนาคต ๓๖ ครบถ้วน ว่าเป็นโลกียะ อย่างไร เป็นโลกุตระอย่างไร รวมเวทนา ๓๖ ทั้ง ๓ กาล คืออดีต ๓๖ ปัจจุบัน ๓๖ อนาคต ๓๖ ก็เป็น เวทนา ๑๐๘

Phra Jingxiang : ก็รวมทั้งกายเวทนารวมทั้งจิตรวมทั้งธรรมไปด้วยแล้ว เพราะมันได้ผล ตรงที่จิต ที่ทำไปแล้ว

พ่อท่าน : ใช่ สุดท้ายก็เป็นเวทนา ๑๐๘ นั่นก็คืออดีตก็ทำมาซะจนเป็นหนึ่งเดียวกันคือ อนัตตา ทำอดีตมาจนอนัตตา จนทุกปัจจุบันก็แน่ชัดว่าเป็นอนัตตา เพราะฉะนั้น อนาคต ก็ต้องอนัตตา ต้องสุญญตาหมด นั่นก็คือ อดีต อนาคต ปัจจุบัน เป็นหนึ่งเดียวกัน อันนี้ คือคำตอบ

Phra Jingxiang : คำอธิบายของพ่อท่านอย่างนี้ก็เลยไม่จำเป็นจะต้อง ไปนั่งหลับตา เพราะว่า มันใช้ ในวิถีชีวิตประจำวันได้

พ่อท่าน : ไม่ต้อง การปฏิบัติธรรมของพระพุทธเจ้าไม่จำเป็นจะต้องไปนั่งหลับตา แต่จะนั่ง หลับตา นั่นเป็นของแถม เป็นอุปการะก็ได้ คุณจะทำก็ทำเป็นของแถมของคุณ อุปการะ เท่านั้นเอง คุณจะทำก็ทำได้ คุณไม่ทำก็ไม่ต้องทำ แต่ถ้าเผื่อว่าทำก็ช่วยได้จริง ถ้าสัมมาทิฏฐิ มันไม่เห็นเสียหาย บางคนถ้าได้พลังเจโตสมถะที่ต้องนั่งสมาธิหลับตา ทำเอานี้ ก็ช่วยบรรลุ ได้ดี ได้เร็วขึ้น ก็เป็นได้จริง มีจริง

Phra Jingxiang : ถ้าจะแบ่งเป็นเปอร์เซ็นต์คือคนสมัยนี้ชอบดูอะไรเป็นเปอร์เซ็นต์ ท่านบอกว่า ถ้าอุปการะก็ประมาณ ๑๐, ๒๐ % ในการปฏิบัติธรรมของเราก็จะดูดี

พ่อท่าน : มันอยู่ที่คน บางคนก็ต้องใช้มากกว่านี้ คุณต้องฝึกให้มากกว่านี้หน่อย เพราะ คุณแย่ คุณไม่เก่งสมถะคุณก็ต้องฝึกสมถะเยอะหน่อย แต่ถ้าเจโตสมถะ คุณก็ไม่มีปัญหา หรอก คุณก็พอ มีกำลังจัดสรรได้จับจิตได้คุณก็ไม่ต้องนั่งฝึกฝนเจโตสมถะ อะไรก็ได้ ต้องเข้าใจ ให้ชัดว่า เจโตสมถะนั้นอย่างหนึ่ง โลกุตระก็อีกอย่างหนึ่ง จะชัดเจน ถ้าเข้าใจ ตามคำตรัสของ พระพุทธเจ้าถึงบุคคล ๔ ประเภทพระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า
๑. คนที่มีแต่โลกุตระ ไม่มีเจโตสมถะ หมายถึง คนผู้นี้ปฏิบัติตามสูตรพุทธอย่างเดียว ไม่ได้นั่งหลับตาทำสมาธิจนมีเจโตสมถะ ปฏิบัติอย่างสัมมาทิฏฐิ ตามทฤษฎีของพุทธ บรรลุมรรคผลโลกุตระ จนเป็นอรหันต์
๒. คนที่มีแต่เจโตสมถะไม่มีโลกุตระ นั่นก็คือ ผู้ได้แต่สมาธิแบบฤาษีนั่งหลับตา ไม่ได้บรรลุ ธรรม ของพุทธที่เป็นุโลกุตระเลย
๓. คนมีทั้งโลกุตระทั้งเจโตสมถะ ก็คือ ผู้ที่ปฏิบัติตามทฤษฎีของพุทธอย่างสัมมาทิฏฐิ และ นั่งสมาธิ ได้เจโตสมถะมาช่วยอุปการะด้วย หรือแม้เจโตสมถะจะไม่ได้ช่วย ในการบรรลุ แต่ผู้นี้ สามารถทำเจโตสมถะได้ด้วยนั่นเอง ส่วนคนประเภทที่
๔. คนที่ไม่ได้ทั้งโลกุตระและไม่ได้ทั้งเจโตสมถะ ก็หมายถึง คนที่ไม่มีอะไรเลย บ่อมิไก๊เลย จะปฏิบัติ หรือไม่ปฏิบัติก็ตามที เขาผู้นี้ไม่ได้ทั้งเจโตสมถะทั้งโลกุตระ

ดังนั้น เปอร์เซ็นต์ของเจโตสมถะก็เป็นเพียงการจัดประมาณเท่านั้นเอง คนต้องใช้ เจโตสมถะ ช่วยมากก็ต้องทำมาก คนที่ไม่ต้องหรือต้องใช้ช่วยน้อย ก็ทำน้อยตามจริง ของแต่ละคน ทุกวันนี้ศาสนาพุทธมันฟั่นเฝือ มันสับสน มันไม่สัมมาทิฏฐิ จึงไม่รู้นัยสำคัญ ไม่รู้ความหมาย ไม่รู้ลีลา ไม่รู้บทบาท ไม่รู้หน้าที่ มันเป็นอะไรกันแน่ มันมีนัยะที่ต้องชี้ ที่ต้องกำหนดให้มันชัดเจนอะไรต่างๆอีกมากมาย ตอนนี้ผมกำลังเขียนหนังสือ เกี่ยวกับ พวกนี้แหละ มันต้องอธิบายอยู่ โอ๊ย....มันซับซ้อน ละเอียด ต้องหยิบมุมนี้มาอธิบาย มุมนั้นมาอธิบาย เพื่อให้เห็นแจ้งชัดเจน จริงๆที่มันคล้ายกันนั้นมีมาก มันเหมือนกัน แทบแยกไม่ออกก็เยอะ บางภาวะเป็นแต่เพียงว่าแบ่งมุมออกมามอง แท้ๆมันอยู่ด้วยกัน เหมือนเหรียญ เหรียญหนึ่ง ก็คือเหรียญเดียว แต่เราดูด้านนี้ก็อย่างหนึ่ง อีกด้านก็อีกอย่าง เท่านั้นเอง แบบนี้ก็มีในสภาวธรรมต่างๆ

Phra Jingxiang : คือยังไงผมก็อยากให้พ่อท่าน เดี๋ยวนี้ที่เห็นในหมู่สงฆ์เรา คือหนึ่ง มีความเดินตรง สู่ความเป็นโสดาบันแล้ว แต่ถึงขั้นสกิทาคามี อนาคามีเนี่ย มันยัง ไม่ออกมา เป็นรูปเป็นเล่ม

พ่อท่าน : อ๋อ..ผมยังไม่ได้รวบรวมความรู้อันนี้ให้พวกเราได้เอาไปใช้ ความจริงแล้วพวกเรา ก็เป็นอยู่ เพราะว่าพวกเราทุกๆคนเรารู้ว่า กิเลสคืออะไร พวกเราเข้าใจว่ากิเลส คืออะไร แต่เราไม่สามารถ ที่จะตัดสิน ตัดเกรดไม่ได้อย่างเด็ดขาด เพราะยังมี "วิชชา ๙" ไม่ช่ำชอง เชี่ยวชาญ เพราะสภาวธรรมขั้นปรมัตถ์ มันคือนามธรรม ไม่ใช่วัตถุธรรม มันไม่เป็น แท่งก้อน แต่มันก็เป็นสภาพที่สามารถรู้จักรู้แจ้งรู้จริงได้ ด้วยอาการ ลิงคะ นิมิต อุเทศ และ ตรวจสอบดีกรีมันได้ ปฏิบัติพิสูจน์ได้เป็นวิทยาศาสตร์

Phra Jingxiang : ผมเข้าใจว่าพ่อท่านอาจจะกลัวว่า พวกเราอาจจะเดี๋ยวไปสมมุติ นามตัวเอง โดยตัดสินใจตัวเองเร็วเกินไปว่าตัวเองเป็นอะไร

พ่อท่าน : อันนั้นด้วย มันวู่วาม ต้องให้มันชัดเจน ให้มันเป็นจริง ถ้าเป็นจริงแล้วค่อยบอก แล้วก็ทุกคนก็ไม่หลงผิด

Phra Jingxiang : อยากให้พ่อท่านบอกเกรดการตัดสินออกมาให้ชัดเจนว่า อย่างไรที่คุณ จะตัดสินตัวคุณเองว่าคุณเป็นสกิทาคามี ตรงนี้พ่อท่านอธิบายว่าให้ไปดูที่ตัวสังโยชน์ ไปดูที่ตรงนั้น ตรงนี้ ใช่ไหมฮะ

พ่อท่าน : ไอ้นั้นมันภาษาบอก มันเป็นหลักสูตรบอก เป็นหัวข้อหลักธรรม ถ้าไม่เข้าใจ สภาวะ แค่ท่องหนังสือได้เท่านั้นเอง แต่เมื่อรู้สภาวะแล้ว ทำไปก่อน ขณะนี้พวกเรานี่ ทำไปทั้งนั้น เสร็จแล้วก็ค่อยๆลุยภาษาทีหลัง มารู้ มาเรียบเรียงทีหลัง ตอนนี้เขียนหนังสือ อธิบายไว้ให้มันเยอะๆ

Phra Jingxiang : ผมแค่เพียงอยากจะให้พ่อท่านเทศน์ไว้ก็พอ พ่อท่านเทศน์ไว้ว่า อย่างไร ที่คุณจะตัดสินใจได้ว่าคุณเป็นสกิทาคามี ผมไปหาข้อมูลดูแล้วยังไม่ค่อยมี อย่างไร ที่คุณจะตัดสินใจได้ว่า คุณเป็นอนาคามี พ่อท่านก็โยงตั้งแต่โสดา สกิทา อนาคา มานิดนึง อย่างน้อย มันจะเป็นตำราเวลาพ่อท่านไม่อยู่

พ่อท่าน : อ๋อ....ก็ต้องบอกไว้ ก็ต้องบอกว่าถ้าเราเข้าใจกิเลส กามราคะคืออะไร พยาบาท คืออะไร นิวรณ์ ๕ ก็บอกไว้แล้ว เพราะฉะนั้นต้นรากจริงๆ มันก็มีกามกับพยาบาท แค่นั้นแหละ มันก็มีราคะกับโทสะนั่นล่ะ เป็นมูล เป็นตระกูลใหญ่ เพราะฉะนั้น ถ้าเรา รู้มันแล้ว เราก็รู้ว่าเราเองเนี่ยมีดูดก็คือกาม ผลักหรือทำร้ายก็คือพยาบาทในอะไรล่ะ ตั้งแต่อบายมุข โลกกาม โลกธรรม ๘ โลกอัตตา ในอะไรล่ะ ในหัวข้อใหญ่ๆ อย่างนี้ๆ โลกอบาย โลกกาม โลกธรรม แล้วก็โลกอัตตา แยกโลกไว้ได้โลกใหญ่ๆ ไอ้โลกนี้ก็มีอยู่ เท่านี้แหละ แต่มันมีย่อยหยาบกลางละเอียดไปอีกเท่าไร โอ้โฮ...กามมันนับไม่ถ้วน เป็น ล้านๆๆๆๆๆ กามในอะไรก็ได้ ในขี้หมูขี้หมา ในท้องฟ้าแผ่นดิน ในน้ำ ในดิน ในลม ในไฟ ในคนผู้หญิงผู้ชาย ในเพชรนิลจินดา ในอะไรก็ได้มากมาย หลากหลาย จนกระทั่งไปถึง อัตตา มันก็คือ รูปธรรม นามธรรม รูปราคะ อรูปราคะ อะไรอีกมากมาย เราก็ต้องรู้ว่า อะไรเป็นอย่างไร ต้องรู้อย่างแม่นมั่นคมชัดกว้างลึก ต้องจับมั่น สักกายะให้ได้

Phra Jingxiang : หรือมันจะตัดรอบไม่ได้ คือตรงนี้มันเป็นตัวที่ในอนาคตบางทีเขาจะ มองว่า เอ๊.... ระบบของอโศกเนี่ย เป็นเรื่องที่พระโพธิรักษ์พูดขึ้นมาเอง เป็นความรู้แบบไม่อิง พระไตรปิฎก จริงอยู่ในพระไตรปิฎกมีพูดเรื่องสังโยชน์ ๑๐ มีพูดเรื่องศีล ๕ ศีล ๘ แต่การที่ พ่อท่าน มาระบุว่า ศีล ๕ คือโสดา ศีล ๘ คือสกิทา....

พ่อท่าน : ไม่ใช่ผมระบุ ในพระไตรปิฎกก็ระบุ พระพุทธเจ้าก็ระบุ โสดาปัตติยังคะ คือ ศีล ๕ นี่.... องค์คุณของโสดาบัน องค์คุณของโสดาบันคืออะไร คือศีล ๕ ท่านตรัสใน พระไตรปิฎก ก็มีไว้ทั้งนั้นแหละ ศีล ๘ ไม่มีกล่าวไว้ตรงด้วยภาษาซื่อๆ แต่ก็มีกล่าว ในความเป็นหัวข้อธรรม เป็นสภาวธรรม สกิทาคามี คือ ผู้ลดสังโยชน์ ข้อ ๔-๕ ได้แก่ กิเลสกาม กิเลสพยาบาท การลดกิเลสดังกล่าว ศีล ๘ ก็เป็นศีลที่ละลดกาม และ พยาบาท อยู่โต้งๆไง ที่จริงมันก็เป็นตระกูลกิเลสเดียวกันนั่นแหละ แต่มันสูงขึ้น ละเอียด ขึ้น ก็ละล้างสูงขึ้นไปอีก เมื่อโสดาบันได้แล้วจำนวนหนึ่ง ที่เหลือนั้นก็คือ สกิทาคามี ทำไปให้หมดกาม หมดปฏิฆะ คุณมีเหลืออีกเท่าไหร่ หน้าที่ของสกิทาคามี ทำให้หมด ทั้งนั้น แม้ศีล ๑๐ ก็นัยเยี่ยงเดียวกันนี้เอง

Phra Jingxiang : แต่ทำไมไม่มีใครในประวัติศาสตร์พูดเลยว่า คือศีล ๘ พ่อท่านทำไมถึง ตัดสินใจได้ว่า มันคือศีล ๘ ตรงไหนล่ะครับ ไม่มีเลยในพระไตรปิฎก

พ่อท่าน : ไม่มีอะไรกัน รู้แล้วว่าศีล ๘ คือศีลที่สูงขึ้นกว่าศีล ๕ ศีลที่ลึกซึ้งขึ้น จะโง่ขนาด ไหนกันน่ะ ไม่รู้ว่าศีลที่เป็นอธิศีลของศีล ๕ เป็นอย่างไร เช่นว่า ศีลข้อ ๓ ถ้าระดับศีล ๕ ก็หมายถึง กำหนดเรื่องกามขั้นหนึ่ง พอฐานะสูงขึ้นเป็นศีล ๘ ความหมายของกาม อย่างเดิม แต่เข้มข้นสูงขึ้นไปอีก อย่างนี้เป็นต้น และที่กำหนดให้ละลดกามคุณ ๕ เพิ่มขึ้นอีก ก็คือ ศีลข้อ ๖ ข้อ ๗ ก็เห็นอยู่ชัดๆ ศีลข้อ ๘ ก็ลดอัตตามานะเพิ่มขึ้น จะไม่ใช่ ได้ไง

Phra Jingxiang : ตรงนี้ฮะเส้นผมบังภูเขา มีแต่พ่อท่านเป็นคนพูดว่า ศีล ๘ นี่แหละ คือ องค์คุณ ของสกิทา ไม่มีใครพูดจริงไหมฮะ ศีล ๑๐ คืออนาคา ก็ไม่มีคนพูด พ่อท่าน เป็นคนพูด ในพระไตรปิฎกไม่มี

พ่อท่าน : ตัวหนังสือ มี อุจจาสยนมหาสยนา ชาตรูปรชตะ ก็ให้ละลดความมากความใหญ่ ลดละ ในทรัพย์สินศฤงคารเงินทองของใหญ่ของมาก ละบ้านช่องเรือนชาน ถ้าทำได้ ก็เป็น อนาคาริกชนทีเดียว คือ คนผู้ไม่มีบ้านช่องเรือนชานทรัพย์ศฤงคาร แล้วอนาคา มีมันไม่ใช่ผู้มีศีล ๑๐ แล้วมันศีลอะไรล่ะ

สมณะแน่วแน่ : มันไม่มีภาษาบอกชัดนี่ฮะ มันเป็นปัญญาพ่อท่าน

พ่อท่าน : แม้แต่อัตตา ๓ นี่ก็ไม่มีภาษาบอก เวทนา ๑๐๘ ก็ไม่มีภาษาบอก มีแต่หัวข้อ ทั้งนั้นแหละ ถ้าผมไม่เกิดมา มันก็ฝังหายทิ้งไปหมดนั่นแหละ มันไม่มีใครมาอธิบายหรอก มันไม่มีใครรู้แล้ว ถ้าผมไม่เอามาอธิบาย มันก็ไม่มีอะไรออกมา เอาออกมาแล้วก็เลยรู้ อ๋อ.... ยังงี้เอง แล้วเราก็เอาไปใช้ได้ เอาประโยชน์ได้ พอผมบอกแล้วก็ง่ายขึ้น เอ๊ะ ! ทำไม เราไม่คิดได้นะ ง่ายๆแค่นี้เอง ใช่มั๊ย ?

Phra Jingxiang : มันต้องอ้างอิงพระไตรปิฎก

พ่อท่าน : เอ้อ...ตัวผมอ้างอิงจนรำคาญแล้วทุกวันนี้ ใครจะเห็นว่า อ้างอะไรกันนักกันหนา ซ้ำๆ ซากๆ อยู่นั่นล่ะ ขนาดซ้ำๆ ซากๆ ก็ยังไม่ค่อยตามตรวจสอบตามให้จะเข้าใจ ซักเท่าไหร่เลย

Phra Jingxiang : งั้นตรงนี้ ข้างหลังนิดหนึ่งพ่อท่านได้ดูหรือเปล่าฮะ ผมเขียนไปอีกฉบับหนึ่ง ผู้เขียนมั่นใจว่า ในอนาคตชาวอโศกจะพัฒนาต่อไป มีบุญญาวุธหมายเลข ๕, ๖, ๗ ต่อไป ไม่หยุดยั้ง เช่น การที่ชาวอโศกได้ตั้งพรรคการเมือง ชื่อพรรค เพื่อฟ้าดินขึ้น เพื่อทำงาน แก่สังคม อย่างไม่มุ่งเน้นหาเสียงอะไรพวกนี้ เดี๋ยวผมจะเอาฉบับที่เขียน ผมลืมไปว่า มันเขียนตรงนี้ ตอนหลังนิดหนึ่ง

พ่อท่าน : ก็เอามาดูสิ ไม่เป็นไร มันไม่หวือหวา มันไม่ไปอวดดีอะไรมากมายเกินไปนัก

Phra Jingxiang : อันนี้แหละฮะที่เป็นงานที่แปลเป็นจีนแล้วไปพูดที่มาเลเซีย ผมลืมบอก พ่อท่านไปว่า ที่พูดไปทั้งหมดนี่นะฮะ คุณอย่าเชื่อนะ ผมสรุปตอนท้ายด้วยว่า ที่พูดไป ทั้งหมด คุณอย่าเชื่อนะ อาตมาโกหกคุณ ผมบอกว่า คุณเชื่อไม่ได้นะ เพราะว่าทุกวันนี้ มันแค่บางคน เอาลิ้นมากระดก แล้วเอาภาพมาเรียบเรียงเฉยๆ คุณต้องไปดูด้วยตัวเอง

พ่อท่าน : คุณพิสูจน์เองสิ ไปบอกโกหกได้ยังไง คุณบอกว่าโกหกไม่ได้ คุณพูดโกหก มันก็โกหกเขาต่อจริงๆ คุณโกหกเขาหรือไม่ คุณไม่ได้โกหก แล้วคุณไปบอกโกหกเขาต่อ มันถูกยังไงล่ะ ผิดหมด อย่าเพิ่งเชื่อนะ ต้องไปพิสูจน์ตัวเอง อย่าไปบอกว่า ผมมาโกหก โอ้ย.... ไม่ได้

สมณะแน่วแน่ : ที่ท่านจะทำนี่หรือหนังสือภาษาจีนน่ะ

Phra Jingxiang : นี่เป็นเล่มใหม่ที่จะทำเรื่อง ยุทธ์ศาสตร์บุญนิยม ๔ ขั้นตอน คือบางที พวกเราเวลาพูด บางทีผมถามว่าคุณรู้หรือเปล่าว่าพ่อท่านพูดบุญนิยม ๔ ระดับ มีอะไร บ้าง ก็ไม่รู้กันผมก็เลยอยากจะมาเขียนให้มันเป็นเนื้อหา ที่พวกเราสามารถ พูดต่อๆ กันได้ชัดเจนว่า ทำไมถึงมีเรื่อง อาหารมังสวิรัติ ลำดับที่ ๑ เรื่องวิธีกำไร-ขาดทุน ลำดับที่ ๒ จนมาเป็นตลาดอาริยะ แล้วก็เรื่องที่ ๓ คือเรื่องกสิกรรมไร้สารพิษ และเดี๋ยวนี้ขยายไป เป็นเครือข่าย คกร.แห่งประเทศไทย และสุดท้ายเดือนนี้ที่เริ่มต้นใหม่ๆ ปีสองปีนี้คือเรื่อง ยุทธ์ศาสตร์ สุขภาพบุญนิยม บุญญาวุธลำดับที่ ๔ ขนาดพวกเรามันก็ยังไม่ค่อย....

พ่อท่าน : ดีแล้วล่ะ รวบรวมมาก็ดีแล้วล่ะ พวกเราหลายคน ก็ไม่ค่อยจะมีปฏิภาณ หรือว่า ไม่มีแนวคิด ไม่มีอะไรล่ะ ไม่มีมโนทัศน์ ไม่มีวิสัยทัศน์ ไม่มีโลกาภิวัตน์ ลึกซึ้งกว้างไกล

Phra Jingxiang : เวลาพวกเราพูดไปเนี่ยจะได้พูดเหมือนกัน พูดตรงกัน พอถามไป ไม่รู้ เหมือนกัน จำไม่ได้ ยังงี้ ก็อยากจะทำให้มันเป็นหนังสือมาไว้สำหรับอ้างอิงได้ มีชื่อ ภาษาไทยว่า ยุทธ์ศาสตร์บุญนิยม ๔ ขั้นตอน คือยุทธวิธีการสร้างคนของชาวอโศก จะอธิบายการเคลื่อนตัวจากประมาณสัก....สามสิบกว่าปีมานี้ของชาวอโศก ว่า เคลื่อนตัว ขึ้นมาโดยวิธีการเน้นที่การสร้างคนขึ้นมาอย่างไร ซึ่งในตัวนี้แหละ มันจะเป็นทั้งการฝึก คนในภายในของเรา ขณะเดียวกัน มันก็เป็นผลขยายไปถึงสังคมด้วย

ปิดท้ายบันทึกฉบับนี้ จากโอวาทปิดการประชุมพาณิชย์บุญนิยม ๒๖ เม.ย. ที่สันติอโศก

"ขณะนี้กระแสตอบรับเราดี เรายิ่งต้องระมัดระวังในเรื่องคุณภาพให้ดีขึ้นเรื่อยๆ ถ้าเรา ทำได้ ระบบบุญนิยมจะไปรอด และสามารถช่วยกอบกู้สังคมมนุษยชาติได้ แม้นว่า คุณทักษิณท่านทำในระบบของท่าน คือพยายามจัดสรรในเรื่องของทรัพยากร วัตถุ และตัวเงิน ที่มันไม่เกิดประโยชน์ มาหมุนให้เกิดคุณค่าทางสังคมขึ้นมา และท่านก็ถนัด ที่จะทำอย่างนั้น ก็ถือว่าเป็นเรื่องดี เพราะงานของท่านก็ต้องการช่วยสังคมให้กระเตื้องขึ้น มีการกินดีอยู่ดีขึ้น มีผลผลิต มีรายได้ มีอะไรมากมาย จนท่านจะรับผิดชอบว่า ถ้าเศรษฐกิจ สะพัดกันดีขึ้นในประเทศแล้ว ก็จะค้าขายกับต่างประเทศ และกอบโกย เอาเงินต่างประเทศเข้ามา ก็เป็นหน้าที่ของท่าน

ส่วนพวกเราก็จะทำงานด้านเสริมจิตวิญญาณ ซึ่งลึกๆมันก็ต้องไปย้อนแย้งกับคุณทักษิณ อยู่บ้าง ก็ไม่เป็นไร เพราะคนส่วนมากเขาเห็นแต่วัตถุ เห็นแต่รูป และเห็นค่าในทุนนิยม หรือ ทางโลกีย์อยู่ เขาจึงเข้าใจทางเราได้ยาก

ในด้านการต่างประเทศ สำหรับในบุญนิยม เราไม่คิดจะไปกอบโกย แต่เราจะเป็นผู้ผลิต ผู้สร้างสรรที่เผื่อแผ่ออกไปนอกประเทศ ซึ่งจะไม่ไปขูดรีดเอากำไรแบบทุนนิยม แม้แต่กับ ต่างประเทศ เช่น ทุน ๑๐๐ เราก็จะขาย ๙๐ บาทให้กับประเทศต่างๆ หรือลดได้มาก กว่านี้ยิ่งๆเท่าใดก็จะทำ เพราะเราทำเพื่อเสียสละจริงๆ ถ้าอนาคตวันใดเป็นได้ถึงอย่างนี้ จะบอกว่า ไปกดราคาตลาดโลก เราก็ยอม สินค้าของเราจะออกเพื่อเกื้อกูลเผื่อแผ่แก่เขา ไม่ใช่เล่ห์กล ซึ่งลักษณะนี้ประเทศใดไม่มี ประเทศไทยจะมี

นโยบายที่คิดอย่างคุณทักษิณ คือการขายสินค้าแบบทุนนิยม และโกยเงินจาก ต่างประเทศ มาให้ประเทศไทยร่ำรวยนั้น เราจะไม่คิด ถ้าเราไม่ร่ำรวยแต่เรามีวัตถุดิบ ทรัพยากร ที่จะขายหรือให้เขาตามระบบบุญนิยม ประเทศไหนก็ค่อนแคะเราไม่ได้ จะบอกว่า เราไปกอบโกย ขูดรีด จากประเทศอื่นก็ไม่ได้ เพราะเราก็ไม่ได้ร่ำรวย มีเงิน คงคลัง ของประเทศมากล้น จนกระทั่งไปกดขี่คนอื่น เราไม่ได้สะสมดอลลาร์ ไม่ได้สะสม เงินปอนด์ ไม่ได้สะสมเงินของประเทศต่างๆเอาไว้มากมาย แม้ค่าเงินบาทอาจจะดีขึ้น แต่เมื่อเขามาคำนวณเงินคงคลังของประเทศไทย ซึ่งดำเนินธุรกิจแบบระบบ บุญนิยม ตามหลัก การคำนวณเศรษฐศาสตร์ของโลก ตัวเลขเงินคงคลังของเราก็จะไม่อยู่ในระดับ แนวหน้า แบบทุนนิยม แต่กลับจะมียอดเงินคงคลังต่ำ

ถ้าเป็นเช่นนี้แล้วประเทศไทยยังสามารถขายสินค้าในราคาต่ำได้ เขาจะไม่ทำอะไรเรา เพราะเราเองก็จน ไม่สะสม กอบโกย เพียงแต่เราอยู่แบบพอกินพอใช้ อุดมสมบูรณ์ดี พอสมควร เหลือเฟือเราก็เอาไปแจกจ่ายคนอื่น ขายในราคาถูกในลักษณะที่เกื้อกูล นี้เป็นภาวะของจิตวิทยา มานุษยวิทยา หรือสังคมศาสตร์ที่ลึกซึ้ง เราทำเพื่อเกื้อกูล ด้วยน้ำใส ใจจริง อนุเคราะห์คนทั่วโลก ไม่แบ่งเชื้อชาติผิวพรรณ ซึ่งทำได้ไม่ง่าย และ กว่าจะถึง วันนั้น ทฤษฎีบุญนิยมคงจะเผยแพร่ออกไปทั่วโลกแล้ว ประเทศไทย ถ้าเข้าใจ บุญนิยมแล้วไม่ทำอย่างนี้จะไปทำอย่างไร เมื่อเราทำตรงนี้ได้ ดอกไม้ธูปเทียน จากประเทศ ต่างๆ จะเข้ามาหาเรารอบทิศ ทุกคนอย่าเพิ่งรีบตาย"

- รักข์ราม. -
๑๘ มิ.ย. ๔๗

- สารอโศก อันดับที่ ๒๗๒ เดือน มิถุนายน ๒๕๔๗ -