ฉบับนี้เป็นบทความพิเศษจากหนังสือ “หมอชาวบ้าน” ฉบับที่ ๒๔๐ เมษายน ๒๕๔๒

เรื่อง ของ น้ำปัสสาวะสามารถรักษาโรคได้สารพัด ถูกเผยแพร่ออกสู่สาธารณะอย่างครึกโครมเป็นระยะๆ จำได้ว่าขึ้นเป็นข่าวหน้าหนึ่ง ของ หนังสือพิมพ์ไทยรัฐเมื่อวันที่ ๖ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๓๕ โดยบรรยายสรรพคุณว่าสามารถรักษาโรคได้ ตั้งแต่โรคง่ายๆ เช่น หวัดไปจนถึงโรคร้ายแรง เช่น มะเร็ง โดยการศึกษาวิจัย ของ สถาบัน MCL (miracle cup of liquid แปลว่า น้ำในถ้วยมหัศจรรย์) ของ ญี่ปุ่น ขณะเดียวกันก็พบว่า มีการตื่นตัว แปลหนังสือเผยแพร่เป็นภาษาต่างประเทศทั่วโลก

ในขณะที่แพทย์สมัยใหม่หลายคนออกมาคัดค้านว่า ความเชื่อในเรื่องน้ำปัสสาวะเป็นน้ำมหัศจรรย์ ไม่มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ยืนยัน ความวิเศษตามที่กล่าวอ้าง

ในชีวิตจริง ผู้เขียนเคยพบเห็นผู้ที่ใช้น้ำปัสสาวะ เพื่อรักษาโรคเรื้อรัง ของ ตนเองตามความเชื่อ เนื่องจากผู้ป่วยพบว่า ไม่สามารถหาทางออกได้จากการรักษา โดยการแพทย์แผนปัจจุบัน จึงตัดสินใจลองรักษาตัวเองโดยวิธีนี้

บทความที่จะเขียนต่อไปนี้ คงไม่สามารถให้คำตอบที่เบ็ดเสร็จ ว่าน้ำปัสสาวะจะสามารถแก้ปัญหาโรคภัยไข้เจ็บบางอย่าง ตามที่มีผู้กล่าวอ้าง จริง หรือ ไม่ ในขณะเดียวกันก็ไม่อาจจะสรุปลงไปเลยว่า น้ำปัสสาวะไม่มีคุณค่าใดๆ เลย ต่อการรักษาโรค

บทความนี้ทำหน้าที่เสนอ เล่าสู่กันฟังถึงความเชื่อ และ การใช้น้ำปัสสาวะมารักษาโรคที่การ แพทย์แผนจีนได้มีการบันทึกกล่าวไว้ เพื่อเป็นข้อมูลในการเข้าใจถึงประสบการณ์ ของ คนจีน คงจะเป็นประโยชน์แก่ผู้สนใจไม่มากก็น้อย

การรักษาโรคด้วยน้ำปัสสาวะหมายถึง การนำน้ำปัสสาวะ ของ คน หรือ สัตว์ (ส่วนที่เป็นน้ำใส และ องค์ประกอบในน้ำปัสสาวะ) มาใช้ดื่มเพื่อเข้าสู่ภายในร่างกาย หรือ ใช้ภายนอก ในการรักษาโรคที่ได้มีการสืบทอดกันมา

ประวัติศาสตร์เกี่ยวกับการรักษาโรคด้วยน้ำปัสสาวะบันทึกไว้ว่า

ประมาณ ๑,๔๐๐ ปีก่อน ในราชวงศ์หนาน ยุคฉีเหลียง มีบันทึกสรรพคุณทางยา ของ น้ำปัสสาวะไว้ในบันทึกทางการแพทย์ ชื่อ “หมิง อวี เปียะ ลู่”

สมัยราชวงศ์ฮั่น แพทย์จีนชื่อ จาง จ้ง จิ่ง ได้สร้างตำรับยา ”น้ำปัสสาวะผสมกับน้ำดีหมู” รักษาภาวะสารยินในร่างกายเหือดแห้ง และ พลังหยางถดถอยที่มีอาการรุนแรงสมัยราชวงศ์ถัง มีบันทึกการใช้น้ำปัสสาวะส่วนใส ของ เด็กเล็กมารักษาโรค โดยการใช้ทาภายนอกร่างกาย

สมัยราชวงศ์หมิง ในบันทึก “อวี เซียะ เจิ้ง ฉวน” กล่าวถึงการใช้ปัสสาวะรักษาโรคสตรีภายหลังการคลอด การรักษาโรคกระดูกหักจากอุบัติเหตุ

หนังสือ “เปิ่น เฉ่า จิง ซู” ในสมัยราชวงศ์หมิง ได้กล่าวถึงสรรพคุณ ของ น้ำปัสสาวะไว้ว่า “สามารถขับความร้อนจากความเหนื่อยล้า และ ภาวะร้อนภายใน แก้ไอ อาเจียนเป็นเลือด รวมถึงสตรีหลังคลอดที่เกิดอาการเวียนศีรษะ อึดอัด เนื่องจากเสียเลือด”

หนังสือ “จัง ชิ้ง ถัง สุย ปี่” กล่าวสรุปว่า น้ำปัสสาวะมีสรรพคุณบำรุงธาตุยิน ลดไฟร้อนได้อย่างวิเศษสุด และ มีบทบาทสำคัญในการรักษาโรคที่เกี่ยวกับเลือด

ชนิด ของ น้ำปัสสาวะ และ การแยกส่วน ของ ตะกอน

๑. น้ำปัสสาวะ ของ คน

เลือกเอาน้ำปัสสาวะ ของ คนที่แข็งแรง เอาเฉพาะน้ำปัสสาวะช่วงกลาง (คือน้ำปัสสาวะส่วนต้น ที่เริ่มถ่ายออก และ ส่วนปลายขณะที่ถ่ายเกือบสุด เป็นส่วนที่ไม่ใช้) ปกติมักจะใช้ปัสสาวะเด็กที่อายุต่ำกว่า ๑๐ ขวบ ยิ่งเด็กเล็กยิ่งดี การดื่ม ควรดื่มขณะที่อุ่นๆ หรือ ทันทีเมื่อปัสสาวะใหม่ๆ ครั้งละ ๑-๒ ถ้วย หรือ ผสมกับยาสมุนไพรตามตำรับยาต่างๆ การใช้ทาภายนอก สามารถใช้โดยตรง ตรงตำแหน่งที่เป็นโรค

๒. ตะกอนจากส่วนประกอบในปัสสาวะ (เหวิน จง ไป๊)

เอาน้ำปัสสาวะใส่ไห หรือ ใส่กาทิ้งไว้เป็นเวลาแรมปี แล้วตักเอาส่วนที่ตกตะกอน แยกเอาสิ่งเจือปนอื่นๆ ออก นำตะกอนไปตากแห้ง ก็จะได้ส่วนที่เป็นสารประกอบ หรือ ตะกอนแห้งลักษณะแข็ง สีขาวเทาปราศจากสิ่งเจือปน

เหตุผลทางทฤษฎีแพทย์แผนจีน

แพทย์แผนจีนจัดน้ำปัสสาวะ ของ คนปกติทั่วไปเป็นประเภทยิน สรรพคุณทางยาเป็นยาเย็น ไม่มีพิษ รสชาติเค็ม วิ่งสู่อวัยวะภายในคือ ตับ ไต ปอด

สรรพคุณทางยา เพิ่มธาตุยิน ลดไฟในร่างกาย หยุดเลือด สลายการอุดกั้น ของ เลือด

ส่วนตะกอนที่ได้จากน้ำปัสสาวะ ส่วนประกอบที่สำคัญในการวิเคราะห์ โดยวิธีทางแผนปัจจุบันพบว่า มีแคลเซียมฟอสเฟต แคลเซียมยูเรท ส่วนน้ำปัสสาวะ ของ หญิงตั้งครรภ์จะพบฮอร์โมนไคริโอนิก โกนาโดโทรปิน (chrionic gonadotropin) ซึ่งสามารถรักษาหญิงที่มีบุตรยาก นอกจากนี้ยังพบสารยูริเคส (Uricase) สามารถรักษาโรคหลอดเลือดหัวใจขาดเลือด และ ภาวะอุดกั้น ของ หลอดเลือดดำได้ด้วย

การรักษาด้วยน้ำปัสสาวะตามตำรับแพทย์แผนจีน

ตำรับที่ ๑ น้ำปัสสาวะเด็ก ๕ ลิตร ผสมกับน้ำผึ้ง ๓ ช้อนโต๊ะ

สรรพคุณ รักษาโรคที่มีความร้อนเนื่องจากขาดสารยิน(ตามที่กล่าวมาแล้วรวมทั้งอาการที่มีปัสสาวะเหลือง และ หอบหืดจากภาวะยินพร่อง)

วิธีใช้ น้ำปัสสาวะ ของ เด็กผู้ชายอายุต่ำกว่า ๓ ขวบ จำนวน ๕ ลิตร เคี่ยวไฟอ่อนๆจนเหลือ ประมาณ ๑ ลิตร ผสมน้ำผึ้ง ๓ ช้อนโต๊ะ ดื่มครั้งละ ๒ ถ้วยเล็ก วันละ ๒ ครั้ง

ตำรับที่ ๒ ใช้ปัสสาวะเด็กเล็กอย่างเดียว

สรรพคุณ -ใช้ อม และ ดื่มรักษาอาการเจ็บคอ เหงือกอักเสบ เลือดออกตามไรฟัน -ดื่มรักษา ภาวะเลือด ออกจากแผลในกระเพาะอาหาร และ ลำไส้อักเสบ เช่น อาเจียนเป็นเลือด อุจจาระเป็นเลือด (แต่ไม่ได้ผลในกรณีที่เป็นแผลจากเนื้องอก)

ตำรับที่ ๓ ยาจีน แชตี่ ๙๐ กรัม ลูกพุทราแดง ๑๕ ผล และ ปัสสาวะเด็ก

สรรพคุณ ช่วยขับร้อน ขับชื้นทางเดินปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะเป็นเลือด หรือ มีนิ่วขนาดเล็กในทางเดินปัสสาวะ

วิธีใช้ ใช้แชตี่บดให้ละเอียด เติมน้ำพุทราแดงต้ม และ ชงกับน้ำปัสสาวะเด็กกินสัก ๒-๓ ครั้ง

ตำรับที่ ๔ หมาก ๓๐ กรัม น้ำขิงสด ๓๐ กรัม ปัสสาวะเด็ก ๑ ถ้วย

สรรพคุณ รักษาเท้าชา ปวดเมื่อย เท้าไม่มีแรง ใจสั่น เหนื่อยง่าย คลื่นไส้อาเจียน อารมณ์ตึงเครียด

วิธีใช้ ให้ต้มหมาก แล้วเอาน้ำชงกับน้ำขิงต้มใช้ดื่มก่อน ตามด้วยน้ำปัสสาวะเด็ก ๑ แก้ว

ตำรับที่ ๕ สารตะกอนที่ได้จากส่วนประกอบในน้ำปัสสาวะ

สรรพคุณ โดยทั่วไปมักใช้รักษาโรคปาก และ ลิ้นเป็นแผลเปื่อย เจ็บคอ(คออักเสบ) ปวดฟัน อาเจียนเป็นเลือด เลือดกำเดาออก (จากภาวะมีความร้อนมาก) ตัวอย่างเช่น -หกล้ม ได้รับการกระทบกระเทือน บดสารตะกอนให้เป็นผงละเอียด โดยผสมกับเหล้ากินครั้งละ ๒-๕ กรัม -แผลอักเสบในปาก ใช้ยาอึ่งแปะ บดละเอียด ผสมกับสารตะกอน แล้วเติมการบูรเล็กน้อย ใช้ป้ายบริเวณแผล

ข้อควรระวังเกี่ยวกับการใช้ปัสสาวะรักษาโรค

๑. ควรหาสาเหตุที่แน่นอน ของ โรคก่อนว่ามีพยาธิสภาพ หรือ เป็นโรคอะไร เพราะบางโรคสามารถรักษาได้ง่ายโดยวิธีการแพทย์สมัยใหม่

๒. กรณีที่อยากจะทดสอบ ควรต้องสนใจ

-เนื่องจากปัสสาวะมีคุณสมบัติทางสมุนไพร มีฤทธิ์เย็น คนที่ร่างกายเย็น-พร่องไม่ควรจะรักษาด้วยน้ำปัสสาวะ เพราะอาการจะเป็นมากขึ้น

-การเลือกดื่มน้ำปัสสาวะควรเลือกน้ำปัสสาวะ ของ เด็กต่ำกว่า ๑๐ ขวบ หรือ ของ คนที่ภาวะร่างกายแข็งแรงเป็นสำคัญ

-การเก็บน้ำปัสสาวะต้องใช้น้ำปัสสาวะช่วงกลาง(ช่วงแรกที่เริ่มปัสสาวะ และ น้ำปัสสาวะส่วนที่ใกล้จะสุดท้ายไม่ใช้)

เนื้อหาที่นำมาเล่าสู่กันฟัง เป็นประสบการณ์บันทึก ของ แพทย์แผนจีนที่มีการนำน้ำปัสสาวะมาใช้รักษาโรค ส่วนจะเป็นที่ยอมรับ ของ คนทั่วไปคงยาก เพราะปัจจุบันมียา และ การรักษาอื่นๆ ที่ง่ายแก่การยอมรับ เพราะคนทั่วไปจะรู้สึกว่า น้ำปัสสาวะเป็น ของ เสีย หรือ ของ สกปรก แต่ถ้าใครคิดอยากจะนำมาใช้ภายนอกเวลาฉุกเฉิน หรือ ไม่มีทางเลือกจริงๆ อยากจะดื่ม บทความนี้อาจเป็นแนวทางในการเลือกใช้ และ พอจะเป็นประโยชน์บ้าง ใครมีประสบการณ์ดีๆ ก็ลองเล่าสู่กันฟังบ้างนะครับ

น้ำฉี่ดีจริง หรือ (สารอโศก อันดับ ๒๓๒ หน้า ๑๐๙ เดือน มกราคม ๒๕๔๔)