 |
เครือข่ายกสิกรรมไร้สารพิษ แห่งประเทศไทย : คกร. Organic Farming Network of Thailand : OFNT |
|
|
วิธีขยายพันธุ์ผักหวานป่า โดยตาลำพัน ศาลีอโศก ยังมีคนจำนวนมาก อยากจะปลูกผักหวานป่า แต่ไม่รู้วิธีปลูก เรื่องของการปลูกผักหวานนั้น ถ้าไม่เรียนรู้ บางทีปลูกแล้วตาย ถ้าไม่ตาย ก็ไม่รู้จักโต เพาะเมล็ดผักหวานไม่เป็น ก็ไปซื้อเขามาปลูก ทำไม่ถูกวิธี ก็ตายอีก เกิดความท้อแท้ ไม่อยากปลูกอีกต่อไป สู้ไปซื้อเขากินดีกว่า มีบางคนเล่าให้ฟังว่า เสียเงินซื้อพันธุ์ผักหวานมาปลูก หมดเงินไปหลายพัน ก็ปลูกไม่ขึ้น หาเมล็ดมาเพาะเอง ก็ไม่สำเร็จผล ฟังแล้วอย่าเพิ่งท้อ ขอเสนอวิธีเพาะขยายพันธุ์ผักหวาน จะใช้วิธีเพาะเมล็ดปลูก หรือหยอดเมล็ด หรือจะใช้วิธีตอนกิ่งก็ได้ เพาะเมล็ดผักหวานป่าทำอย่างไร เตรียมอุปกรณ์ ๑. ทำกระสอบเพาะ ให้ไปหากระสอบเก่าๆ มาตัดเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขนาดเท่าผ้าเช็ดหน้า หรือโตกว่าเล็กน้อย เอาขี้เถ้าแกลบดำมากองไว้บนกระสอบที่ตัดเรียบร้อยแล้ว ๒. เตรียมถุงดำใส่ดินผสมขี้เถ้าดำ สำหรับเพาะ ให้ใช้สถานที่ที่เป็นพื้นปูนซีเมนต์ หรือมีผ้าพลาสติกรองพื้นก่อนจะวางถุงเพาะ ๓. เก็บเมล็ดผักหวานป่ามาเตรียมไว้ วิธีเพาะเมล็ด นำเมล็ดผักหวานที่สุกแก่สีเหลือง มาล้างด้วยน้ำเปล่า เอาเปลือกและเนื้อออกให้หมด ให้เหลือแต่เมล็ด แล้วนำมาผึ่งแดดผึ่งลมสัก ๑ วัน จนเมล็ดแห้งดีแล้ว จึงใช้ปลายมีดคมๆ ค่อยๆ แคะเอาเปลือกแข็งออกจนหมด ต่อจากนั้น ให้นำเมล็ดที่แคะออกมาพอประมาณ ไปผสมกับขี้เถ้าแกลบดำคละให้เข้ากัน แล้วห่อด้วยกระสอบที่ตัดเตรียมไว้แล้ว รดน้ำให้เปียก เก็บไว้ในที่ร่ม พอได้ ๒ คืน ก็รดน้ำให้อีก ทำอย่างนี้ให้ครบ ๕ คืน เมล็ดผักหวานจะงอกออกมา แก้ห่อกระสอบ นำเมล็ดผักหวานที่งอกแล้ว ไปหยอดลงในถุงเพาะที่เตรียมไว้ รดน้ำ ที่ต้องรองพื้นด้วยปูนซีเมนต์หรือพลาสติก ก็เพราะไม่ต้องการให้รากแทงทะลุถุงเพาะลงถึงดิน เพราะถ้ารากลงดินเมื่อไร ตอนย้ายไปปลูก จะทำให้ดึงรากขาดได้ ผักหวานจะมีรากน้อย แต่ยาว ปลูกโดยหยอดเมล็ดลงหลุม เตรียมอุปกรณ์ หาเหล็กเส้นที่เขาใช้ก่อสร้าง ขนาดสักสองหุนครึ่ง ยาวราว ๕๐ ซม. ปลายข้างหนึ่งตัดให้งองุ้ม (เอาไว้ดึงขึ้น) เมล็ดผักหวานที่งอกแล้ว (เมล็ดที่เพาะจนรากงอกออกมาแล้ว) วิธีทำ ให้นำเหล็กที่เตรียมไว้ ตอกลงดินให้ลึกเกือบมิดเหล็ก แล้วดึงขึ้น หยอดเมล็ดผักหวานที่งอกแล้วลงไป ตอนแรกคอยรดน้ำให้บ้าง จะทำให้รากผักหวานงอกไปตามรูที่เราได้ตอกไว้ รากมันจะยาวมาก ใช้เวลาแทงรากลงดิน นานถึงสองเดือน จึงจะแทงหน่อขึ้นเป็นลำต้น วิธีนี้ไม่ต้องบำรุงดูแลรักษามากนัก ถ้าแล้งนานเกินไป ก็ให้น้ำสักทีหนึ่ง (อย่าให้น้ำบ่อย เพราะมันไม่ชอบน้ำ) ตอนกิ่งปลูก ทำอย่างไร เตรียมอุปกรณ์ หามีดคมๆ สำหรับควั่นเปลือกไม้ ดินเหนียว และขุยมะพร้าว วิธีทำ เลือกกิ่งผักหวานที่แก่พอเหมาะ ให้ควั่นเปลือกด้วยมีด แกะเอาเปลือกที่ควั่นแล้ว ออกทิ้งไป ใช้ดินเหนียวหุ้มเล็กน้อย ตรงที่ควั่น แล้วนำขุยมะพร้าวที่ชุ่มด้วยน้ำ มาหุ้มกิ่งตอน มัดด้วยปอ หรือเชือกให้เรียบร้อย ใช้เวลานาน ๒ - ๓ เดือน กว่ารากจะงอกออกมา ให้ทนรอเอาหน่อย ช่วงเวลาที่เหมาะสำหรับวิธีตอนกิ่ง ก็ราวๆ เดือนพฤษภาคมจะดีมาก เมื่อรากงอกฝนก็มา การให้น้ำกิ่งตอนนี้ ควรใช้สลิ่งฉีดยาที่ใช้แล้ว ฉีดน้ำใส่เข้าไปในขุยมะพร้าว จะทำให้รากชุ่มชื้น รากจะงอกเร็ว เมื่อผักหวานงอกออกมาแล้ว ให้นำไปใส่ถุงดำ พักฟื้นในเรือนเพาะชำไว้ก่อน สังเกตให้ดี ผักหวานจะไม่ค่อยมีรากมาก เหมือนต้นไม้อย่างอื่น ต้องระวังอย่าให้รากขาด นี่แหละ มันขึ้นยาก ปลูกยาก ก็ตรงนี้แหละ เมื่อโตได้ที่ ก็นำไปปลูกได้ |
 |
||||
|
||||
